در حال حاضر استان آذربایجان غربی با مساحتی بالغ بر 37411 کیلومتر مربع (با احتساب دریاچه ارومیه، 43660 کیلومتر مربع)، دوازدهمین رتبه را از نظر مساحت به خود اختصاص داده است. طبق نتایج سرشماری عمومی در سال ۱۳۹۰، جمعیت استان آذربایجان غربی بالغ بر 3080576 نفر بوده که معادل % 1/4 کل جمعیت کشور است. آذربایجان غربی شمالی‌ترین بخش سرزمین‌های کوهستانی غربی ایران (زاگرس) است و زمین‌های آن همه در ارتفاع نسبتاً زیادی از سطح دریا قرار گرفته‌اند. پست‌ترین قسمت آن دریاچه ارومیه است که خود در ارتفاع 1274 متری از سطح دریا واقع شده و مرتفع‌ترین نقطه استان نیز کوه شیخ حمزه با ۳۷۱۰ متر است. رود ارس با طول ۱۵۷ کیلومتر در این استان و زرینه رود به طول 302 کیلومتر نیز از رودهای مهم این استان هستند.