عصر پستانداران پیشرفته
خانه / سرفصل های دوره راهنمایان گردشگری / آشنایی با پستانداران / عصر پستانداران پیشرفته

مرحله‌ی اخیر سیل (عصر پستانداران پیشرفته)

این دوره با تکامل بیشتر و سریع پستانداران جفت‌دار، اشکال پیشرفته‌تر حیات پستانداران که در طی این ایام به وجود آمدند، تعیین ویژگی می‌شد.

اگر چه پستانداران اولیه‌ی جفت‌دار از نیاکان گوشتخوار برآمدند، به زودی شاخه‌های گیاهخوار به وجود آمدند و در مدتی نه چندان زیاد خانواده‌های پستاندار همه چیزخوار نیز پدیدار گشتند. گیاهان نهاندانه خوراک اصلی پستانداران به سرعت در حال افزایش بودند. گیاهان امروزی زمینی، شامل اکثر گیاهان و درختان امروزی، در طول ادوار پیشین ظاهر گشتند.

درخت زندگی

35,000,000 سال پیش نشانگر آغاز عصر سلطه‌ی پستانداران جفت‌دار در دنیا است. پل زمینی جنوبی پهناور بود و قاره‌ی در آن هنگام عظیم قطب جنوب را به آمریکای جنوبی، آفریقای جنوبی، و استرالیا مجدداً متصل می‌نمود. به رغم انباشته شدن زمین در عرض‌های بالای جغرافیایی، آب‌وهوای دنیا به دلیل افزایش عظیم اندازه‌ی دریاهای استوایی و این که زمین برای ایجاد یخچال‌ها به قدر کافی مرتفع نگشت، نسبتاً معتدل باقی‌ماند. جریانات گستردۀ مواد آتشفشانی در گرینلند و ایسلند به وقوع پیوستند، و قدری زغال سنگ بین این لایه‌ها انباشته گردید.

تغییرات بارزی در جانوران سیاره در حال وقوع بود. زندگی دریایی داشت دستخوش تغییرات بزرگی می‌شد. بیشتر رسته‌های کنونی حیات دریایی موجود بودند و جانوران روزن‌دار دریایی به ایفای نقش مهم خود ادامه می‌دادند. حیات حشره‌ها بیشتر شبیه عصر پیشین بود. بسترهای فسیلی فلوریسانت واقع در کلرادو به سال‌های بعد این ایام بسیار دور تعلق دارند. بیشتر خانواده‌های حشرات زنده به این دوره باز می‌گردند، اما بسیاری که در آن هنگام وجود داشتند اکنون از بین رفته‌اند، گر چه فسیل¬های آنان باقی هستند.
این عصر به گونه‌ای چشمگیر عصر احیا و گسترش پستانداران در زمین بود. از میان پستانداران قدیمی‌تر و بدوی‌تر، پیش از این که این دوره پایان یابد، بیش از 100 نوع از آنان از بین رفتند. حتی پستانداران عظیم‌الجثه و کوچک مغز به زودی از بین رفتند. در پیشرفت بقا حیوان، مغزها و چابکی جانشین زره و اندازه شده بودند و با زوال خانوادۀ دایناسورها، پستانداران به آرامی بر کرۀ زمین تسلط یافتند و سریعاً و به طور کامل باقیماندۀ نیاکان خزندۀ خود را نابود ساختند.
به موازات نابودی دایناسورها تغییرات بزرگ دیگری در شاخه‌های گوناگون خانوادۀ مارمولکها به وقوع پیوست. اعضای بقا یافتۀ خانواده‌های اولیۀ خزندگان، لاک پشتها، مارها، و سوسمارها به همراه قورباغه‌های ارزشمند، تنها گروه باقیمانده که نمایندۀ نیاکان پیشین انسان هستند، می‌باشند.

تکامل موجودات

منشأ گروه‌های متنوع پستانداران در یک حیوان بی‌نظیر است که اکنون از بین رفته است. این حیوان گوشتخوار چیزی بود بین گربه و فک دریایی. این حیوان می‌توانست در زمین یا در آب زندگی کند و بسیار باهوش و خیلی فعال بود. در اروپا نیاکان خانواده‌ی سگ‌سانان تکامل یافتند، و به زودی موجب پیدایش بسیاری از انواع سگ‌های کوچک شدند. در حدود همان هنگام جوندگان راستۀ موش، شامل سگان آبی، سنجاب‌ها، گوفرها، موش‌ها، و خرگوش‌ها ظاهر شدند، و به زودی یک شکل چشمگیر زندگی گشتند. از آن هنگام تغییر بسیار اندکی در این خانواده رخ داده است. رسوبات بعدی این دوره شامل بقایای فسیل سگ‌ها، گربه‌ها، راکون‌ها، و راسوها، به شکل پیشین خود می‌باشند.

30,000,000 سال پیش انواع امروزی پستانداران شروع به ظهور نمودند. سابقاً پستاندارانی که از انواع کوهی بودند، عمدتاً در کوهستان‌ها زندگی می‌کردند. ناگهان تکامل پستانداران از نوع دشتی یا سم‌دار، انواع چراگر، آن چنان که از گوشتخواران پنجه‌دار تمیز داده می‌شوند، آغاز گشت. این چراگران از یک نیای نامتمایز که پنج انگشت پا و چهل و چهار دندان داشت و پیش از پایان این عصر از بین رفت برآمدند. در سراسر این دوره تکامل انگشت پا فراتر از مرحله‌ی سه انگشتی جلو نرفت.
اسب که یک نمونه‌ی برجسته‌ی تکامل است، هم در شمال آمریکا و هم در اروپا در طول این ایام زندگی می‌کرد، گرچه تکامل آن تا عصر یخبندان بعدی تماماً کامل نگردید. در حالی که خانوادۀ کرگدن در پایان این دوره پدیدار گشت، متعاقباً دستخوش بزرگترین گسترش خود گردید. یک جانور شبیه به خوک نیز به وجود آمد که نیای بسیاری از انواع خوک، خوک وحشی و اسب آبی گردید.

پستاندارن

منشأ شترها و لاماها در آمریکای شمالی در حدود نیمه‌ی این دوره است که دشت‌های غرب را اشغال کردند. بعدها لاماها به آمریکای جنوبی و شترها به اروپا مهاجرت کردند و به زودی هر دو در آمریکای شمالی منقرض شدند، گرچه تعداد اندکی از شترها تا عصر یخبندان بقا یافتند.

حدوداً در این هنگام یک چیز قابل توجهی در غرب آمریکای شمالی به وقوع پیوست: نیاکان اولیه‌ی میمون‌های دیرین لمور در ابتدا ظاهر شدند. در حالی که این خانواده نمی‌توانند لمورهای واقعی تلقی شوند، آمدن آن‌ها نشانگر به وجود آمدن خطی است که لمورهای واقعی متعاقباً از آن برآمدند.
همانند مارهای زمینی عصر پیشین که خود را به دریاها رساندند، اکنون یک قبیله‌ی پستانداران جفت‌دار زمین را ترک کرده و در اقیانوس‌ها سکنی گزیدند. آن‌ها از آن هنگام در دریا باقی مانده و موجب پیدایش جانواران دریایی از قبیل نهنگ‌های امروزی، دلفین‌ها، پورپوس‌ها، فک‌ها و شیرهای دریایی شده‌اند.

زندگی پرندگان سیاره به تکامل خویش ادامه داد، اما با تغییرات تکاملی اندک. اکثر پرندگان امروزی، شامل حواصیل‌ها، فلامینگوها، سنقرها، بازها، عقاب‌ها، جغدها، بلدرچین‌ها و شترمرغ‌ها وجود داشتند.
تا پایان این دورۀ اولیگوسین، که 10,000,000 سال را در بر می‌گرفت، حیات گیاهی به همراه حیات دریایی و حیوانات زمینی به اندازۀ زیادی تکوینیافته و عمدتاً نظیر آنچه که امروز هستند در کرۀ زمین وجود داشتند. ویژگی قابل ملاحظه‌ای پدیدار گشت، اما اشکال آبا و اجدادی بیشتر چیزهای زنده در آن هنگام زنده بودند.

عصر قبلی عصر پستانداران اولیه                                                        عصر بعدی عصر اسب و فیل

 


دریافت مشاوره تخصصی رایگان




مطالب مرتبط


برچسب ها


ارسال پیام


کد بالا را در کادر وارد نمایید :