نحوه مطالعه ساختمان درونی زمین و ترکیب شیمیایی زمین

اطلاعاتی که از داده‌های حاصل از زلزله‌ها بدست آمده و تفسیر ژئوفیزیست‌ها بر روی آن‌ها، نشان می‌دهد که زمین از سه افق اصلی تشکیل شده است که عبارتند از پوسته، جبه زمین و هسته.
پوسته زمین برخلاف دو بخش دیگر از همگنی کمتری برخوردار است و حتی پوسته‌های قاره‌ای با پوسته‌های کف اقیانوس‌ها هم اختلاف جنس دارند. پوسته زمین در مقیاس شعاع زمین ضخامت ناچیزی را به خود اختصاص داده است. ضخامت پوسته در مناطق مختلف متفاوت است. در زیر اقیانوس‌ها ضخامت پوسته زمین معادل 10 تا 15 کیلومتر و در زیر قاره‌ها حدود 35 کیلومتر است. اما ضخامت پوسته زمین در محل‌های فرورانش و مناطق کوه‌زایی گاه به 60 کیلومتر هم می‌رسد.
در گذشته فرض بر این بود که پوسته از دو بخش فوقانی با جنس گرانیتی که به سی-ال (Si-Al) (غنی شده از آلومینیوم و سیلیسیوم) موسوم است و لایه زیرین که با جنس بازالتی و به سی-ما (Si-Mg) (غنی شده از سیلیسیوم و منیزیم) مشهور است، تشکیل شده که البته این موضوع امروزه مردود دانسته شده است.

با بررسی‌های ژئوفیزیکی، مشخص گردیده که جبه از 3 قسمت تشکیل شده است:

1. جبه بالایی
2. جبه میانی
3. جبه زیرین

جبه بالایی تا عمق 400 کیلومتری وجود دارد و جبه میانی تا عمق 600 کیلومتری و در نهایت جبه زیرین تا عمق 2900 کیلومتری ادامه می‌یابد. جنس جبه در بخش‌های مختلف به دلیل فشار و دمای حاکم در این گستره وسیع متغیر است. ناپیوستگی لرزه‌ای واقع بین جبه و هسته زمین یک ناپیوستگی تند بوده و محل قرار داشتن آن با دقتی قابل ملاحظه، تعیین شده است.
عدم عبور امواج S از هسته (بخش بیرونی) دلایلی را برای تعیین ضخامت آن به دست داد. بر این اساس هسته بیرونی تا عمق 5000 کیلومتری ادامه پیدا می‌کند و در نهایت، هسته داخلی قرار دارد که تا مرکز زمین ادامه می‌یابد.

عناصر تشکیل دهنده زمین:

در حدود 90% زمین از چهار عنصر آهن، اکسیژن، سیلیسیوم و منیزیم تشکیل شده است و عناصر دیگر که هر کدام بیش از 1% حضور دارند عبارتند از عناصر نیکل، کلسیم، آلومینیوم و گوگرد. عناصر دیگر مانند پتاسیم، سدیم، کروم و ... مقادیری بین 0.01 تا 1% را به خود اختصاص داده‌اند که قابل اغماض است.
زمین در مقایسه با خورشید از میزان هیدروژن و هلیوم بسیار کمی برخوردار است، این عامل به میزان جاذبه این سیاره نسبت به خورشید است که قابلیت نگهداری این دو عنصر را در میدان جاذبه‌ای خود به مقدار زیاد ندارد و این عناصر از جاذبه زمین فرار می‌کنند.

دریافت مشاوره تخصصی رایگان