رنگ بدن پرندگان
در پرندگان، پرها به رنگهای مختلف مزین بوده؛ تزئینات متنوعی را به وجود می‌آورند. این تنوع رنگ در پرندگان به منظورهای مختلفی از قبیل پنهان شدن و یا ایجاد ترس و خوف در دشمنان و همچنین جلب جفت و گاهی در بعضی آنها وسیله تغذیه به شمار می‌رود و یک ویژگی در بدن پرندگان محسوب می‌شود. به طور مثال پرندگان جنگلی، با داشتن رنگی نظیر برگ‌های درختان، به سهولت مخفی شده و خود را از نظر دشمنان پنهان می‌کنند و به همین دلیل است که پرندگانی مانند قرقاول ماده و ابیا و غیره با محیط خود از نظر رنگ هماهنگی دارند.
ساز و کار ساختاری نتیجه عمکرد ساختمان پرها است و بسیاری از رنگهای درخشان پرندگان در این بخش قرار می‌گیرند. به طور مثال پرهای سبز رنگ و درخشان سر یک اردک کله سبز که در نور کم سبز تیره و در مقابل آفتاب طیفهای رنگی مختلفی از خود بروز می‌دهد. پرهای زاغی، سار و بوقلمون نیز از این دسته‌اند. اما در بخش رنگدانه‌ها عمدتاً سه گروه رنگدانه ملانینها، کاروتنوئیدها و پورفیرینها دخالت دارند. ملانینها عامل ایجاد رنگهای خاکستری، سیاه، قهوه‌ای و نخودی، کاروتنوئیدها سبب ایجاد طیفهای مختلفی از رنگهای زرد درخشان، نارنجی، قرمز و طیفهای خالص آبی و سبز هستند. پورفیرینها نیز رنگهای خاص قهوه‌ای و سبز براق و همچنین رنگ بی‌نظیر ارغوانی را در پرها ایجاد می‌کنند. به جز پرندگان آلبینو (زال)، تقریباً تمام پرندگان در پرهایشان دارای رنگیزه هستند.
در پرندگانی که عادت به زندگی در زمین‌های وسیع و کم‌درخت دارند، قسمتهای تحتانی بدن از قبیل شکم و سینه با رنگی کم‌رنگ‌تر از قسمتهای فوقانی بدن رنگ‌آمیزی شده تا به راحتی در معرض دید دشمنان خود قرار نگیرند. شاید نامطبوع بودن گوشت پرندگان که در نتیجه رنگ‌آمیزی زیبا، نگاه‌ها را به نسبت زیادی جلب می‌نمایند، دلیل قانع کننده‌ای برای زنده ماندن و بقاء نسل آنها به شمار می‌آید.
گاهی زیبایی بعضی از پرندگان حشره‌خوار موجب جلب نظر حشرات شده، به دست آوردن آذوقه را برای آنها آسان‌تر می‌سازد. بعضی از محققین نیز بر این عقیده‌اند که در بعضی از پرندگان، رنگهای شفاف و تند در زمان جفت‌گیری نقش مؤثری را برعهده دارند. ناگفته نماند که رنگ و تزئینات در پرندگان، تسهیلات فراوانی در شناختن یکدیگر به وجود می‌آورند. در بسیاری از پرندگان رنگ‌آمیزی بدن پرنده نر با ماده یکسان بوده و تنها به وسیله رفتار آنهاست که می‌توان نر و ماده را از یکدیگر تشخیص داد و در غیر این صورت از روی رنگ و پر و بال امکان تشخیص نر و ماده وجود ندارد.
رنگ بدن نه تنها در پرندگان مختلف متفاوت است، بلکه در یک پرنده خاص نیز رنگهای متفاوتی دیده می‌شود. ابتدا بال و پر و رنگ جوجگی است که پس از بلوغ دیگر مشاهده نمی‌شود. زمانی که پرندگان بالغ شدند هر ساله همه پرهای خود را ریخته و پرهای جدید در می‌آورند لذا رنگ پر پرندگان متفاوت می‌شود. این امر باعث می‌شود که بسیاری از پرندگان تابستان و زمستان رنگ‌هایی متفاوت داشته باشند. نمونه بارز این امر، کاکایی‌ها و کشیم‌ها هستند که در تابستان رنگی و زیبا و در زمستان یکنواخت و کم‌رنگ می‌شوند.
راهنمایان طبیعت‌گردی می‌توانند با مشاهده دقیق پرندگان در ایام مختلف سال و نیز مقایسه رنگ پرندگان مختلف قدرت تشخیص رنگ را درچشمان خود تقویت کنند.
دریافت مشاوره تخصصی رایگان