هوازدگی شیمیایی
هوازدگی شیمیایی در سنگها وقتی رخ میدهد که کانیهای سازنده سنگ با آب، اکسیژن، دی اکسید کربن و اسیدهایی که جانوران تولید میکنند واکنش شیمیایی انجام دهند. در نتیجه گفته میشود سنگ اصلی تجزیه شده است. کانیهای تجزیه نشده موجود در سنگهای اصلی را کانیهای اولیه و کانیهای حاصل از هوازدگی را کانیهای ثانویه میگویند. انواع هوازدگی شیمیایی به شرح زیر است:
انحلال:
اغلب کانیها میتوانند در آب حل شوند، این انحلال بسته به کانیهای مختلف متفاوت است. به طور مثال اگر آب کافی موجود باشد، کانی هالیت (نمک طعام) و ژیپس (گچ)، به آسانی حل میشوند. یک لیتر آب در دمای ۱۰ درجه سانتیگراد میتواند در حدود ۲۶۰ گرم نمک و حدود دو گرم گچ را در خود حل کند. آبهای زیرزمینی ممکن است با نفوذ به لایههای سنگ نمک و گچ، حفراتی را در داخل آنها ایجاد کنند.
آب حاوی دی اکسید کربن که خاصیت اسیدی پیدا کرده است، میتواند سنگ آهک را در خود حل کند و این سنگ را از بین ببرد. یونهای موجود در آب باعث سختی آن میشوند و در نتیجه در مناطقی که سنگ آهک و دولومیت (کربنات کلسیم و منیزیم) گسترش داشته باشد، آبها معمولاً از نوع سخت هستند. بالا بودن سختی آب مصرف آن را برای نوشیدن یا کشاورزی نامناسب کرده، در صنعت مشکلاتی بوجود میآورد.
اکسایش:
از دست دادن الکترونها توسط یک عنصر بر اثر واکنشهای شیمیایی را اکسایش یا اکسیداسیون میگویند. گرچه این فرآیند لزوماً در اثر ترکیب با اکسیژن رخ نمیدهد، ولی در محیط طبیعی به علت آنکه اکسیژن آزاد در اتمسفر به راحتی در دسترس است، اکسایش عموماً در نتیجه ترکیب کانیها با اکسیژن صورت میگیرد. آهن از عناصری است که میل واکنشی زیاد با اکسیژن دارد. آهن درکانیهای اولیوین، پیروکسن، بیوتیت، گرونا و بسیاری از کانیهای دیگر به مقدار فراوان وجود دارد.
دریافت مشاوره تخصصی رایگان