شناسایی سنگهای دگرگونی شاخص
سنگهای دگرگون شده حالت‌های پیچیده‌ای دارند. به این دلیل تنظیم یک روش طبقه‌بندی مناسب بر اساس نوع کانی‌ها یا نوع منشأ، برای آنها مشکل است. مناسب‌ترین طرح طبقه بندی سنگهای دگرگون شده این است که آنها را بر اساس وضعیت ساختاری به گروه‌های اصلی و سپس بر مبنای ترکیب کانی‌شناسی به گروه‌های فرعی تقسیم کرد. مطابق این طبقه‌بندی دو گروه اصلی از سنگهای دگرگون شده را می‌توان تشخیص داد:
الف) آن‌هایی که دارای حالت تورق هستند (دارای ساختار مشخص صفحه‌ای).
ب) آن‌هایی که فاقد تورق هستند و حالتی توده‌ای دارند.
سنگهای دگرگون شدة دارای تورق را می‌توان بر اساس نوع تورق آنها به زیرگروه‌هایی تقسیم کرد. در هر گروه نیز بر اساس اینکه کانیهای عمده سنگ از چه نوع باشند، انواع مختلف سنگهای دگرگون شده وجود خواهند داشت.
در ادامه انواع سنگهای دگرگونی معرفی شده‌اند:
*مرمر: نوعی سنگ دگرگون شدة فاقد تورق است که عمدتاً از کلسیت تشکیل می‌شود. بلورهای این سنگ معمولاً درشت و در هم بافته شده هستند. به این دلیل مرمر سنگی متراکم و درشت بلورین است. در برخی موارد به علت تغییر شکل و ایجاد حالت جریانی، مواد آلی موجود در سنگ اولیه به صورت نوار و لایه‌هایی در سنگ مرمر دیده می‌شوند. رنگ این سنگ می‌تواند سفید، صورتی، خاکستری متمایل به آبی یا قهوه‌ای باشد.
*اِسلِیت: سنگ دگرگون شدة دانه ریز با نوع خاصی از تورق به نام رَخ اسلیتی است. در بسیاری از اسلیتها اثرات لایه‌بندی رسوبی اولیه توسط اختلاف در رنگ یا ابعاد دانه‌ها قابل تشخیص است و این سطوح لایه‌بندی معمولاً زاویه‌ای با سطوح رَخ اسلیتی می‌سازند. کانیهای اسلیت به طور عمده عبارتند از کوارتز، موسکویت و کلریت. ولی بلور آنها معمولاً به قدری کوچک است که تنها با میکروسکوپ قابل تشخیص هستند. اسلیت سنگی است با درجه دگرگونی کم که عمدتاً از شیل حاصل می‌آید. رنگ آنها خاکستری، سیاه، قرمز یا سبز است.
*فیلیت: به طور کلی شبیه به اسلیت است، با این تفاوت که روی سطوح تورق دارای جلا و حالت براق است.
*شیست: شیستها انواعی از سنگهای دگرگون شده‌اند که در آنها تورق به علت موازی قرار بلورهای نسبتاً درشت‌تر کانیهای صفحه‌ای، ایجاد می¬شود. میکاها (خصوصاً موسکویت) جزو کانیهای صفحه‌ای اصلی تشکیل دهندة این نوع سنگها هستند. در این سنگها معمولاً فلدسپات کمتر وجود دارد، در حالی که کوارتز، گارنت و آمفیبولها می‌توانند جزو کانیهای سنگ باشند.
*گنیس: در گنیس‌ها تورق به علت وجود لایه‌های متناوب از کانیهای مختلف ایجاد می‌شود. فلدسپات و کوارتز کانیهای اصلی این نوع سنگ هستند ولی مقادیر کمتری میکا و سایر کانیهای آهن و منیزیم‌دار نیز ممکن است در سنگ وجود داشته باشند. به این دلیل گنیس‌ها از نظر ترکیب شبیه به گرانیت‌ها هستند. تورق در گنیس‌ها می‌تواند به صورت لایه‌های تقریباً ممتدی از کانیهای تیره و روشن تا لایه‌های چین‌خورده و تغییر شکل یافته از این کانی‌ها باشد. گاهی لایه‌های متناوب که نمایانگر تورق هستند، تا حدود چند سانتیمتر می‌رسد. گنیس‌ها جزو فراوانترین انواع سنگهای دگرگون شده هستند. این نوع سنگها معرف درجه دگرگونی زیادند و می‌توانند از سنگهای مختلفی تشکیل شود.
دریافت مشاوره تخصصی رایگان