گونه جرد لیبی libyan Jird
نام فارسی: جرد لیبی (موش دم قرمز)
نام علمی: Meriones libycus
نام انگلیسی: libyan Jird
ویژگی‌های ظاهری گونه جرد لیبی
طول سر و بدن 120 تا 165 میلی‌متر، طول دم 120 تا 168 میلی‌متر، طول کف پای عقب 30 تا 37 میلی‌متر، طول گوش 13 تا 21 میلی‌متر و وزن 65 تا 80 گرم است. جثه‌ای متوسط دارد و طول دم تقریبا هم اندازه طول سر و بدن يا اغلب كمی كوتاه‌تر است. گوش‌ها نسبت به اندازه بدن کوچک است. رنگ سطح پشتی بدن نخودی مخلوط با قهوه‌ای روشن است. موهای كاملاً سياه منفردی در قسمت عقبی پشت بدن ديده می‌شود. موهای زیر بدن سفید چرک و حدفاصل موهای پشت و زیر بدن در پهلوها مشخص است. دمی به رنگ قهوه‌ای روشن مایل به حنایی دارد. از یک سوم قسمت انتهايی دم، موهای تيره رنگ در سطح پشتی به تدريج تا نوك دم بلندتر شده و در انتها تشکیل منگوله يا دسته موی انتهايی پرمو و سیاه‌رنگی را می‌دهد. كف پا فقط در پاشنه دارای نواری باریكی و برهنه است و در بقيه قسمت‌های پا كاملاً از مو پوشيده شده است. رنگ ناخن‌ها در دست و پا در سطح فوقانی تيره و در سطح پايين و نوک آن روشن است.
دریافت مشاوره تخصصی رایگان
ویژگی‌های زیستی گونه جرد لیبی
گونه جرد لیبی روزگرد است. تابستان‌ها در اواسط روز که هوا گرم‌تر است کمتر از لانه خارج می‌شود. به صورت گروهی زندگی می‌کند.
لانه: لانه خود را زیر بوته‌ها یا کنار جوی‌های کشت‌زارها حفر می‌کند. لانه دارای 2 تا 8 ورودی است. عمق لانه در زمین‌های نرم گاهی به 1.5 متر می‌رسد. از گیاهان تغذیه می‌کند و برای زمستان اندوخته غذایی تهیه می‌کند.
تولید مثل: معمولا در زمستان و بهار جفت‌گیری می‌کند. در سال حداقل 2 بار تولیدمثل کرده و هر بار 3 تا 7 بچه می‌زاید.
زیستگاه، پراکندگی و فراوانی گونه جرد لیبی در ایران
گونه جرد لیبی بوته‌زارها، تاغ‌زارها و اطراف اراضی کشاورزی زیستگاه این گونه است و به جز جنگل‌های هیرکانی، کوه‌های مرتفع و سواحل جنوب از اکثر مناطق ایران گزارش شده است. جونده‌ای فراوان است.
پراکنش جهانی گونه جرد لیبی
پراکندگی جرد لیبی در دنیا در شمال آفریقا، غرب و جنوب غربی آسیا تا چین است.
وضعیت حفاظتی گونه جرد لیبی
گونه جرد لیبی در فهرست سرخ IUCN در طبقه کمترین نگرانی (LC) قرار دارد.
طبقه بندی گونه جرد لیبی
سایر اعضای این خانواده را بشناسیم
زیر خانواده جربیل‌‌ها
- گونه جربیل سبزه (کرمانی، تیره)
- گونه جربیل چیزمن (پاسفید)
- گونه جربیل میان رودان (بین النهرین)
- گونه جربیل بلوچی
- گونه جربیل کوتوله
- گونه جرد ساندوال (ناخن زرد)
- گونه جرد بیابانی هندی
- گونه جرد لیبی
- گونه جرد نیمروز
- گونه جرد ایرانی
- گونه جرد تریست رام
- گونه جرد وینوگرادف (پاسرخ/ آذری)
- گونه جرد زارودنی
- گونه جربیل بزرگ
- گونه جربیل هندی
External Features: HB 120-165 mm, T 120-168 mm, HF 30-37 mm, E 13- 21 mm, and W 65-80 gr. It is a medium sized jird closely similar to Meriones persicus and occurring in approximately the same areas. Tail length is as long as head-body length or usually shorter. Ears are small relative to body size. Fur on dorsal side is yellowish-grey or sandy color with a sprinkling of black-tipped hairs. The hair on ventral surface of the body is dirty white. Fur of dorsal and ventral side is well demarcated on the flanks. Tail is light brown to rufous. Longer dark hairs extend in a dorsal crest for the distal one-third of the tail and form the terminal black tuft. With the exception of the naked band on the heel of hind feet, sole is covered with hair. Claws are black or very dark brown.
Biological Features:It is nocturnal and gregarious. In hot summer days, it seldom gets out of the burrow in mid-day. Burrows are dug under bushes or next to irrigation ditches. There are 2 to 8 entrances to each burrow system. In soft grounds, depth of the burrow reaches 1.5 m. They feed on plants and store food for the winter. Mating takes place in winter and spring and two litters are born per year each composing of 3 to 7 young.
Habitat, Distribution and Abundance: Habitat for the species includes bush lands, Saxaul shrub lands and edges of cultivations. It is reported from many areas in Iran except Hyrcanian forests, High Mountains and coastal areas in south. It is abundant rodent.
Conservation Status: it is categorized as “Least Concern” (LC) by the IUCN due to wide distribution and lack of special threat.