گونه موش خاردار Eastern Spiny Mouse
نام فارسی: موش خاردار
نام علمی: Acomys dimidiatus
نام انگلیسی: Eastern Spiny Mouse
ویژگی‌های ظاهری گونه موش خاردار
طول سر و بدن 85 تا 110 میلی‌متر، طول دم 95 تا 120 میلی‌متر، طول کف پای عقب 17 تا 20 میلی‌متر، طول گوش 15 تا 19 میلی‌متر و وزن 30 تا 60 گرم است. از نظر ظاهری شباهت زیادی به موش خانگی دارد ولی کمی از آن بزرگ‌تر است. موهای بلند، زبر و خار مانندی در سطح پشتی بدن دارد که موهای نرم بدن را به طور کامل می‌پوشاند. دم بدون مو است، معمولا از طول سر و بدن بزرگ‌تر است و به راحتی از بدن کنده می‌شود. روی دم حلقه‌های غضروفی دیده می‌شود که حد فاصل آنها مشخص بوده و موهای ریز و کوتاهی در فواصل آنها وجود دارد. چشمها و گوش‌های به نسبت بزرگی دارد. لاله گوش خاکستری رنگ بوده و حاشیه بالای آن با موهای ظریف و کوتاهی پوشیده شده است. کف دست‌ها و پاها برهنه است. رنگ موهای پشت زرد مایل به قهوه‌ای و زیر بدن سفید است. حدفاصل رنگ موهای پشت و زیر بدن کاملا مشخص است. لکه سفیدی زیر چشم و گوش دارد.
دریافت مشاوره تخصصی رایگان
ویژگی‌های زیستی گونه موش خاردار
گونه موش خاردار شبگرد است. در شکاف سنگ‌ها یا در حفره‌های زیر آنها لانه می‌سازد. نسبت به سرما مقاومت کمی دارد و در برابر گرسنگی مقاوم است. هنگامی که احساس خطر کند موهای خار مانند پشت بدن را سیخ کرده و جثه به ظاهر بزرگ‌تری پیدا می‌کند.
تغذیه: از دانه، جوانه گیاهان، حشرات و مارمولک تغذیه می‌کند.
تولید مثلو طول عمر: مدت آبستنی حدود 5 تا 6 هفته به طول می‌انجامد که نسبت به سایر موشها طولانی‌تر است، به همین دلیل نوزادان کامل‌تر بوده و با چشم‌های باز و بدن مودار متولد می‌شوند. آنها در اولین شب بعد از زایمان قادر به حرکت و تعقیب مادر هستند. تعداد نوزادان 2 تا 5 عدد است. بعد از 2 هفته از شیر گرفته می‌شوند. در 2 تا 3 ماهگی قادر هستند تولیدمثل کنند. طول عمرحدود 5 سال است.
زیستگاه، پراکندگی و فراوانی گونه موش خاردار در ایران
گونه موش خاردار در بوته‌زارهای مناطق صخره‌ای و کوهستانی به نسبت گرم و خشک و گاهی در مناطق مسکونی جنوب ایران زندگی می‌كند. تاکنون حضور آن از جنوب فارس، بوشهر، هرمزگان و جنوب سیستان و بلوچستان گزارش شده است. در منطقه حفاظت شده گنو فراوان‌ترین جونده است.
پراکنش جهانی گونه موش خاردار
پراکندگی موش خاردار در دنیا در جزیره کرت، آفریقا، شبیه جزیره عربستان و غرب آسیاست.
وضعیت حفاظتی گونه موش خاردار
گونه موش خاردار در فهرست سرخ IUCN در طبقه کمترین نگرانی (LC) قرار دارد.
طبقه بندی گونه موش خاردار
سایر اعضای این خانواده را بشناسیم
زیر خانواده موشها
- گونه موش خاردار
- گونه موش کشتزار گلو زرد
- گونه موش کشتزار هیرکانی
- گونه موش کشتزار اورال
- گونه موش کشتزار استپی
- گونه موش کشتزار ابن سینا
- گونه موش بیشه هندی
- گونه موش خانگی
- گونه موش مقدونی
- گونه موش ورامین (نزوکیای دم کوتاه)
- گونه موش قهوه‌ای
- گونه موش سیاه
- گونه موش هیمالیایی (ترکستانی)
External Features: HB 85-110 mm, T 95-120 mm, HF 17-20 mm, E 15- 19 mm and W 30 to 60 gr. It is similar to house mouse but somewhat larger. Tall and rough hairs (spines) cover soft hairs of the back completely. Tail is bare, scaled and usually longer than head-body length and easily breaks away. Eyes and ears are relatively large. Pinna is grey in color and its upper edge is covered with soft and short hairs. Soles of feet and hands are bare. Hairs of the back and lower parts are yellowish brown and white, respectively and clearly demarcated. There is a white spot under eye and ear.
Biological Features: It is nocturnal. The nest is built in rock crevices or cavities under them. It is sensitive to cold but can withstand shortage of food. Gestation period is 5 to 6 weeks and relatively longer than other rats. Therefore, 2 to 5 young are born with open eyes and hairy bodies. They feed on vegetative materials. When threatened they would erect the spines and would look bigger in size. Longevity is about 5 years.
Habitat, Distribution and Abundance: Lives in relatively warm bush lands of rocky and mountainous areas, and sometimes, in human habitations of southern Iran. So far it’s reported from southern Fars, Bushehr, Homozgan and southern Sistan and Baluchestan of Iran. It is the most abundant rodent in Geno protected area.
Conservation Status: Due to wide distribution range, diverse habitats and lack of special threatening factor it is placed in “Least Concern” (LC) category of IUCN list. Although no conservation plan seems needed for the species, information on its populations and distribution is needed.