سنت ازدواج قوم عرب در ایران

ازدواج در عشیره‌های عرب کاملاً درون گروهی بوده و دختر عمو حق پسر عمو است که به آن نهوه می‌گویند. ازدواج دختر با غیر از پسر عمو نهی شده و منکر است. لذا ازدواج دختر عمو تنها با رضایت پسر عمو و تنها در داخل عشیره امکان پذیر است. در صورت رضایت پسر عمو ابتدا خانواده پدری، بعد خانواده مادری و سپس سایر مردان قبیله اجازه ازدواج با دختر را دارند. ازدواج باید درون عشیره اتفاق بیفتد.

مراسم ازدواج اعراب ایران

عشایر عرب خوزستان تمایل چندانی به دادن دختر به بیرون عشیره ندارند و آن را نکوهیده می‌دانند. پسر پیش از خواستگاری (المشیه یا المشایه) باید از عدم وجود معترض یا ناهی به عروسی در بین خویشاوندان دختر مطمئن شود و سپس جلسه خواستگاری با حضور بزرگان و ریش سفیدان در مُضیف (مهمانخانه عربی) برگزار می‌گردد که به آن خطبه، گَی یا قطع الحق نیز می‌گویند و مهریه یا صداق در آن مشخص می‌شود.
زنان عرب برای نشان دادن رضایت خود برای خواستگاری آمدن خانواده پسر معمولاً می‌گویند: مکانکم مفروشه؛ یعنی جای شما فرش شده است که این امر در فرهنگ عرب نشان دهنده رضایت برای آمدن به خواستگاری است. قبل از نشست رسمی، خانواده داماد برای دختر انگشتر و عبایه (چادر عربی) و قواره یا لباس به منظور نشان می‌آورند که به آن نیشان می‌گویند. نیشان در واقع نوعی نامزدی محسوب می‌شود که از آن روز به بعد زوجین وارد دوره نامزدی می‌شوند. روز ازدواج را عرب‌ها عُرس می‌گویند که همچون واژه عروس هر دو عربی هستند و به داماد نیز عریس می‌گویند.

مرسوم است که مادر و زنان و دختران خویشاوند داماد از شوق و خوشحالی به هنگام دیدن داماد و آوردن عروس به منزل داماد که به اصطلاح زفه گفته می‌شود با کِل به استقبال آن می‌روند. کِل در اصطلاح عربی هلهله یا هلهوله است که با گذاشتن دست بر بالای دهان و حرکت زبان، صدای جیغ مانند مسلسل واری طنین انداز می‌کند. هلهله پیامی بدون کلام است که نشان از شادی دارد. به هنگام ورود عروس و داماد در منزل نیز گوسفند قربانی می‌شود که عرب‌های نواحی شادگان به آن فدیه می‌گویند و به این علت انجام می‌شود که عروس و داماد را از گزند و آسیب مصون دارد. همچنین به منظور دفع چشم زخم نیز است.

از دیگر عادات این مردم تیراندازی به هنگام زفه است که در بدو ورود عروس و داماد به منزل دیده می‌شود که این رسم بیشتر در روستاها اجرا می‌شود. مرسوم است که در هنگام زفه عروس با پدر و برادرهای خود خداحافظی می‌کند.
یکی از عادات خاص مردم عرب رقص محلی چوبی است. از دیگر رسم‌هایی که در بین سایر اقوام وجود دارد ولیمه یا همان شام عروسی است. یکی از رسوم و سنت‌های اسلامی در مراسم عروسی، ولیمه دادن است. ولیمه دادن یعنی دعوت عده‌ای از مومنین و ارحام و همسایگان و فقرا به میهمانی صرف غذا. این رسم به قدری مورد توجه پیامبر بود که در مراسم عروسی علی‌بن‌ابیطالب و فاطمه زهرا بر آن تاکید کرد و روایت‌های بسیاری در مورد تهیه ولیمه وجود دارد که همگی بر ساده بودن آن صحه می‌گذارند.
ولیمه عروسی در بین خانواده‌هایی که توان مالی خوبی دارند پرهزینه‌تر تهیه می‌شود مثلاً اِمفتح یا مفتح که غذای معروف و مرسوم عربی است را برای میهمانان تهیه می‌کنند.

فرهنگ اعراب ایران را در قالب‌های زیر می‌توان بررسی نمود

- سنت ازدواج اعراب
- رسم فصل
- اعیاد عرب‌ها

دریافت مشاوره تخصصی رایگان