راسته شبگرد سانان (Capirmulgiformes)

راسته شبگرد سانان

راسته شبگردسانان، پرندگانی شب‌زی با با بال‌های بلند و کشیده، دم دراز، چشمان بزرگ و خیره و منقار کوچک را در بر می‌گیرد. حشراتی مانند سوسک‌ها و قاب بالان را در شب شکار کرده و به صورت موازی بر شاخه درخت می‌نشینند. در روز، تنها هنگامی دیده می‎شوند که از روی زمین یا شاخه درخت به طور ناگهانی پرواز کنند. پروازی بی سر و صدا همراه با بال باز رَوی و سرعت گرفتن‌های ناگهانی برای گرفتن شکار، دارند. رنگ پر و بالشان با زیستگاهشان سازگاری دارد، به طوری که خود را به خوبی استتار می‌کنند. نر و ماده تقریبا هم شکل هستند.
راسته شبگرد سانان در ایران، 1 خانواده و 4 گونه در ایران دارد.

شبگرد سانان در ایران

راسته شبگرد سانان

خانواده شبگردیان

- گونه شبگرد معمولی (شبگرد اروپایی)
- گونه شبگرد مصری (شبگرد دشتی)
- گونه شبگرد هندی
- گونه شبگرد بلوچی

راسته شبگردسانان، پرندگانی شب زیبا

مطالب مرتبط

گونه شبگرد بلوچی Sykes`s Nightjar

گونه شبگرد بلوچی، 22 سانتیمتر طول دارد و به رنگ خاکستری دیده می شود و به واسطه شکل ظاهریش، در حالت نشسته، از سایر شبگردها متمایز است. این گونه از شبگردها، دشت‌های مسطح و باز واقع در نواحی بیابانی و نیمه‌بیابانی و شوره‌زارهای با درختان و گیاهان پراکنده، کوتاه و تنک همچنین مزارع متروکه را به عنوان زیستگاه برمی‌گزیند. از وضعیت پراکنش پرنده شبگرد بلوچی در کشور اطلاعات دقیقی موجود نیست.

گونه شبگرد هندی Indian Nightjar

پرنده شبگرد هندی، 24 سانتیمتر طول دارد و به دشواری از شبگرد بلوچی و شبگرد معمولی تشخیص داده می‌شود و در زمره‌ی شبگردهایی است که لکه سفید روی بال‌ها و دمشان دیده می‌شود و به صورت سرگردان در منتهی‌الیه جنوب شرقی و گاهی نیز در جنوب مرکزی ایران دیده می‌شود.پرنده شبگرد هندی در فهرست پرندگان حمایت شده جهانی و ملی قرار ندارد.

گونه شبگرد معمولی European Nightjar

پرنده شبگرد، 26 سانتیمتر طول دارد و فراوان‌ترین شبگرد در خاورمیانه است. که به واسطه‌ی تارک تیره مایل به خاکستری با چانه و گلوی قهوه‌ای و روتنه خاکستری با نوارهای پهنی که در خط بالی بر زمینه قهوه‌ای تیره و نخودی رنگ دارد، مشخص می‌شود. در پرنده نر، خال‌های سفیدی در بال و دم به چشم می‌خورد. گونه پرنده شبگرد از راسته شبگردسانان در جنگل ها واراضی پست، حاشیه جنگل‌ها و میان جنگل‌هایی که سرخس روییده باشد و حوالی تپه‌های شنی به سر برده و روی زمین تخمگذاری می‌کند. در ایران، تابستان‌ها فراوان است.

گونه شبگرد مصری Egyptian Nightjar

گونه شبگرد مصری در ایران از خانواده شبگردیان، 25 سانتیمتر طول دارد و کمرنگ‌ترین شبگرد در میان شبگردهای منطقه است. بسیار شبیه شبگرد دشتی است، خال‌های تیره رنگ و ریزی بر روی تنه‌اش دیده می‌شود و به واسطه‌ی اندازه‌ی بزرگتر، رنگ شنی خاکستری با رگه‌های نخودی د رتوک پرهای پوششی بال، که به خوبی مشخص نیست، و لکه‌ی سفیدی که در حاشیه گردن (که غالبا به دشواری قابل مشاهده است) شناخته می‌شود. در پرواز، زیر بال‌ها بسیار کمرنگ و روی بال‌های پرواز بسیار تیره است که آشکارا در تضاد با پرهای پوششی روی بال قرار دارد. هر دو جنس نر و ماده فاقد لکه‌ی سفید روی بال هستند، اما روی پرهای خارجی دمشان خال‌های کرم رنگی دیده می‌شود. از ویژگی‌های مهم این شبگرد صدای آن است. از شبگرد بلوچی به واسطه‌ی پرو بال شنی بی‌رنگ؛ که در لا به لای پرهای تیره‌ی پروازش دیده می‌شود و نیز فقدان لکه‌های سفید روی بال، متمایز می‌شود.

آشنایی با خانواده شبگردیان

راسته شبگرد سانان در ایران، یک خانواده با نام خانواده شبگردیان دارد. پرواز شبگردیان بی سر و صدا همراه با بال‌بازَروی و سرعت گرفتن‌های ناگهانی برای گرفتن شکار است. خانواده شبگردیان 4 گونه در ایران دارد.