خانه در اقلیم سرد (کوهستان‌های غربی)

دو سلسله جبال البرز و زاگرس نواحی مرکزی ایران را از سواحل دریای کاسپین در شمال و جلگه بین‌النهرین در غرب جدا می‌کند. این منطقه آب‌وهوای سرد همراه با بارش برف فراوان داشته و از اختلاف دمای زیادی بین شب و روز برخوردار است.

خانه‌های سنتی در این نواحی نیز مانند مناطق مرکزی ایران به صورت حیاط مرکزی ساخته می‌شده، و دارای پلان‌های متراکم و فشرده بوده است. منتهی در اینجا اتاق‌های واقع در سمت شمال حیاط، از سایر قسمت‌ها بزرگ‌تر و وسیع‌تر بوده است. تالار و اتاق اصلی نشیمن در همین قسمت واقع می‌شد، که به دلیل استفاده از تابش مستقیم و حرارت آفتاب در زمستان بوده‌است. چون فصل تابستان عمدتاً کوتاه و دمای هوا نسبتاً معتدل است، از سمت جنوب ساختمان کمتر استفاده می‌شده است. اتاق‌های جنوبی، شرقی و غربی جهت انبار و فضاهای خدماتی مورد استفاده قرار می‌گرفته و سقف‌ها مسطح، تیر پوش و یا کم شیب و بازشوها به حداقل می‌رسیده است. سایر ویژگی‌های خانه‌های سنتی مناطق مرکزی در این منطقه نیز رعایت می‌شده است.

به دلیل فراوانی و در دسترس بودن، سنگ، مصالح عمده ساختمانی مورد استفاده در نواحی کوهستانی بوده است. گاهی اوقات اهالی، خانه‌های خود را در درون سنگ‌ها می‌تراشیدند. که بهترین نمونه آن روستای کندوان در نزدیکی شهر تبریز در دامنه کوه سهند می‌باشد.
ارتفاع صخره‌های مخروطی شکل این روستا که به آن‌ها کران می‌گویند بین 10 تا 15 متر است این کران‌ها در امتداد رودخانه و در بین مسیر رودخانه و تپه‌های مجاور آن واقع هستند و از لحاظ اقلیمی و جهت آفتاب، در موقعیت بسیار خوبی قرار گرفته‌اند.

چگونگی طراحی خانه در چهار اقليم اصلی ايران

- خانه در اقليم گرم و خشک (فلات مرکزی)
- خانه در اقليم سرد (کوهستان های غربی)
- خانه در اقليم معتدل و مرطوب (کرانه جنوبی دريای کاسپین)
- خانه در اقليم گرم و مرطوب جنوبی (حاشیه دریای عمان و خلیج فارس)

دریافت مشاوره تخصصی رایگان