عصر اولیهی یخبندان
تا پایان دورهی پیشین سرزمینهای قسمت شمال شرقی آمریکای شمالی و شمال اروپا به میزان عظیمی بسیار مرتفع گشته بودند. در آمریکای شمالی مناطق وسیعی تا 30٫000 فوت یا بیشتر بالا رفته بودند. سابقاً آبوهوایی معتدل در این مناطق شمالی برقرار بود، آبهای قطب شمال تماماً در معرض تبخیر قرار داشتند و تقریباً تا پایان دورهی یخبندان مداوماً عاری از یخ بودند.
جریانات اقیانوس به طور همزمان با این مرتفع شدن زمین تغییر مسیر داده و بادهای موسمی جهت خود را تغییر دادند. این شرایط سرانجام یک نشست تقریباً ثابت رطوبت از حرکت اتمسفر شدیداً اشباع شده در کوهستانهای شمالی ایجاد نمود. در این نواحی مرتفع و در نتیجه سرد، برف شروع به ریزش نمود و به ریزش خود ادامه داد، تا این که به عمق 20٫000 فوت دست یافت. عمیقترین مناطق برفی، به اضافۀ ارتفاع، نقاط مرکزی جریانات بعدی فشار یخبندان را تعیین نمودند. درست تا زمانی که این نشست بیش از حد این کوهستانهای شمالی را با این پوشش عظیم برف مداوماً میپوشانید عصر یخبندان ادامه یافت. این برفها به زودی به صورت یخ جامد اما خزنده تغییر شکل دادند.
ورقههای بزرگ یخ این دوره تماماً در فلات مرتفع واقع شده بودند، نه در نواحی کوهستانی، یعنی جایی که امروزه پیدا میشوند. نیمی از یخچالها در شمال آمریکا قرار داشتند، یک چهارم در آسیا-اروپا و یک چهارم در جاهای دیگر، عمدتاً در قطب جنوب. آفریقا به مقدار اندکی از یخ تأثیر پذیرفت، اما استرالیا تقریباً با پوشش یخی قطب جنوب پوشیده گشت.
نواحی شمالی این کره، 6 تهاجم یخی جداگانه و مشخص را تجربه کردهاند، گرچه پیشرفتها و عقب نشینیهای متعددی بودند که به فعالیت هر ورقهی جداگانهی یخی مربوط بودند. یخهای آمریکای شمالی در 2 مرکز و بعدها در 3 مرکز انباشته شدند. گرینلند با یخ پوشیده شد و ایسلند به طور کامل در زیر جریان یخ مدفون گردید. در اروپا یخ در زمانهای گوناگون جزایر بریتانیا به استثنای ساحل جنوبی انگلستان را پوشانید و غرب اروپا را تا فرانسه تحت پوشش قرار داد.
2,000,000 سال پیش اولین یخرود آمریکای شمالی، پیشرفت جنوبی خود را آغاز نمود. عصر یخبندان اکنون در شرف تحقق بود. این یخرود تقریباً 1,000,000 سال را صرف پیشروی خویش از مراکز شمالی فشار نمود. ورقهی مرکزی یخ تا کانزاس به سوی جنوب امتداد یافت. مراکز شرقی و غربی یخ در آن هنگام به این اندازه گسترده نبودند.
1,500,000 سال پیش اولین یخرود بزرگ به سوی شمال در حال عقب نشینی بود. در این اثنا، مقادیر عظیمی از برف بر روی گرینلند و بخش شمال شرقی آمریکای شمالی ریزش کرده بود. در مدتی نه چندان زیاد این تودهی شرقی یخ به سوی جنوب شروع به حرکت نمود. این دومین تهاجم یخ بود.
این دو تهاجم اول یخ در آسیا-اروپا گسترده نبودند. در طول این دورانهای اولیهی عصر یخ، شمال آمریکا تحت تاختوتاز ماستودونها، ماموتهای پشمدار، اسبها، شترها، گوزنها، گاومیشها، بایسونها، تنبلهای زمینی، سگهای آبی غول پیکر، ببرهای شمشیر دندان، تنبلهایی به بزرگی فیل و گروههای بسیاری از خانوادههای گربه و سگ قرار گرفت. اما از این زمان به بعد، به علت سرمای فزایندۀ دورۀ یخبندان سریعاً تعداد آن پستانداران کاهش یافت. نزدیک به پایان عصر یخبندان اکثر این انواع حیوانات در شمال آمریکا منقرض گشتند.
جدا از یخ، حیات زمین و آب دنیا مقدار اندکی تغییر یافت. بین تهاجمات یخی، آبوهوا تقریباً به حد اعتدال امروز بود، شاید اندکی گرمتر. یخرودها روی هم رفته یک پدیدهی محلی بودند، گرچه آنها گسترش یافته و مناطق عظیمی را پوشانیده بودند. آب و هوا در نزدیکی ساحل بین ایام بیعملی یخرودها و آن ایامی که کوههای عظیم یخ از ساحل ایالت مِین به داخل اقیانوس اطلس سر میخوردند، از ناحیهی پیوجت ساند به داخل اقیانوس آرام میلغزیدند و با صدای رعدآسا از آبدرههای نروژ به داخل دریای شمال میافتادند، به مقدار زیادی تغییر میکرد.
دریافت مشاوره تخصصی رایگان