اکوتوریسم و کمک به حفاظت از محیط زیست
اکوتوریسم به اشکال زیر به حفاظت محیط زیست کمک میکند:
یکی از بزرگترین مشکلاتی که برنامههای حفاظت از محیط زیست با آن روبرو است، نبود توجیه اقتصادی برای دولت و مردم پیرامون مناطق تحت حفاظت است. دولت حفظ یک منطقه را امری پرهزینه میداند و تمایلی به پیگیری آن نشان نمیدهد. همچنین مقاومت زیادی در برابر زیادهخواهی بهرهبردارانی که خواهان تصاحب مناطق طبیعی بکر و تحت حفاظت هستند، از خود نشان نمیدهد. این مشکل در کشورهای توسعه نیافته بیشتر به چشم میخورد.
جوامع محلی این مناطق نیز طبیعت پیرامون محل زندگیشان را حق مسلم خود برای انواع بهرهبرداری سنتی مثل چرای دام، قطع درختان و شکار میدانند و حفاظت از این مناطق نزد آنها چیزی جز تصاحب این حق به وسیله دولت نیست. آنها همواره مترصد باز پسگیری حق خود به شکل قانونی و حتی غیرقانونی هستند.
اکوتوریسم که بر پایه استفاده از مناطق بکر و حفاظت شده طبیعی و کسب درآمد از آنها استوار است، دولتها را به حفاظت از این منابع ترغیب میکند. چرا که خودگردانی مالی این مناطق، هزینههای مربوط به حفاظت را تأمین خواهد کرد. در شکل اصولی اجرای برنامههای اکوتوریسم، مردم محلی و ساکنان حاشیه مناطق تحت حفاظت، به جای بهرهبرداری سنتی از منابع طبیعت و تخریب تدریجی آن، مشاغلی اختیار میکنند که از منافعی پایدار چون اشتغال، درآمد و رفاه ناشی از استقرار تسهیلات زیربنایی در منطقه، بهرهمند گردند. بدین منوال حفظ منطقه با مشارکت مردم بومی انجام خواهد گرفت.
مدیریت و حفاظت مناطق حفاظت شده نیازمند بودجه است. به دلایل ذکر شده بودجهای که دولت در اختیار متولیان حفاظت قرار میدهد معمولاً کافی نیست و به همین علت ضعفهای حفاظتی زیادی در مناطق به چشم میخورد. طبق یک روال معمول، برای بازدید از جاذبههای طبیعی در همه پارکهای ملی و مناطق حفاظت شده دنیا، در ازای دریافت امکانات رفاهی، ورودیه پرداخت میشود. میزان این ورودیه باید متناسب با خدمات و امکانات فراهم شده باشد. درآمد مستقیمی که از این طریق به دست میآید، کمک زیادی به بهبود وضعیت حفاظت از مناطق خواهد کرد.
- آگاهسازی مردم نسبت به اهمیت حفاظت از طبیعت
با اجرای برنامههای اکوتوریسم در سطح ملی و منطقهای، اقشار مختلف مردم، نسبت به اهمیت حفاظت و ارزشهای میراث طبیعی متعلق به خودشان آگاه میشوند و به تبع آن زمینه مشارکت آنان در امر حفاظت فراهم میگردد.
امروزه در بسیاری از کشورهای دنیا که مردم به واسطه اجرای اصول اکوتوریسم در سطح ملی و منطقهای نسبت به ارزش و اهمیت میراث طبیعی-ملی خود آگاه و حساس هستند، جوامع محلی و انجمنهای مردمی حتی بر عملکرد دولتها نظارت کرده و مانع تخریب طبیعت میشوند.
تأثیرات اجتماعی گردشگری -به طور کلی و در معنای عام- بر روی افراد بومی و محیط زیست، مقولهای با اهمیت در مباحث گردشگری است. از همین رو چارچوبهای مختلفی برای تجزیه و تحلیل آن ارائه شده است.
جهت آشنایی بیشتر، راهنمایان طبیعتگردی و علاقمندان میتوانند به بخش تأثیرات اجتماعی گردشگری بر روی جوامع محلی و محیط زیست مراجعه نمایند.
دریافت مشاوره تخصصی رایگان