مطمئنا اولین سوالی که بعد از تصمیم خرید دوچرخه به ذهن شما میرسد، این است که چه دوچرخهای بخرید؟ برای پیدا کردن جواب چه میکنید؟ پرس و جو از اطرفیان، جستجو در اینترینت یا سر زدن به فروشگاههای دوچرخه؟ در کنار تمامی این روشها، قصد داریم در این مطلب به طور کامل شما را برای خرید دوچرخه راهنمایی کرده و به شما در تصمیمگیری کمک کنیم تا هرچه زودتر شما هم به جمع دوچرخه سواران بپیوندید.
بدانید چه میخواهید
هر دوچرخهای، کاملاً متناسب با سبک خاصی از دوچرخهسواری طراحی شده است؛ بنابراین، اولین قدم در انتخاب دوچرخه مناسب، تصمیمگیری در مورد نوع دوچرخهسواری شما میباشد. آیا میخواهید به صورت گروهی در جاده دوچرخهسواری کنید؟ یا به دنبال دوچرخهای هستید تا از آن برای رفت و آمد استفاده کنید؟ آیا میخواهید مسیرهای خاکی را در پارک کوهستانی محل خود امتحان کنید یا فقط میخواهید به سبک خودتان به کافه محل خودتان بروید؟ آیا فقط به دنبال دوچرخهسواری با بچهها هستید؟ ارزیابی کارهایی که میخواهید انجام دهید به سرعت شما را در مسیر درست قرار میدهد.
پس اولین گام این است که بدانید میخواهید دوچرخهتان چه ویژگیهایی داشته باشد. جواب دادن به سوالات زیر میتواند به شما کمک کند:
- به چه سبکی از دوچرخهسواری علاقه دارم؟
- کجا میخواهم از دوچرخه استفاده کنم؟
- چه موقعهایی از دوچرخه استفاده میکنم؟
بعد از اینکه متوجه هدف واقعی خود از خرید دوچرخه شدید، حال باید انواع اصلی دوچرخهها را بشناسید. دوچرخهها انواع مختلفی دارند که طیف گستردهای از قابلیتها را ارائه میدهند. اما به طور کلی انواع دوچرخه را میتوان به دستههای زیر تقسیمبندی کرد:
دوچرخههای شهری City bikes
این دوچرخهها همانطور که از نامشان پیداست، برای مسیرهای صاف داخل شهری و مسافتهای کوتاه استفاده میشوند. نوع طراحی تنه و فرمان به صورتی است که فرد احساس راحتی زیادی روی آن دارد. دوچرخههای برقی (E-bikes) هم معمولا در این گروه قرار میگیرند.
عکس از سایت wikipedia.org
دوچرخههای جاده Road bikes
این یک اصطلاح کلی برای اشاره به دوچرخههایی با ظاهر سنتی و شبیه دوچرخه مسابقه است که طوری طراحی شدهاند که عملکرد خوبی روی آسفالت داشته باشند. دوچرخههای جاده برای اهداف خاصی مانند سرعت و مسابقه طراحی شدهاند.
عکس از سایت https://road.cc
دوچرخههای توریستی Touring bikes
دوچرخههای توریستی برای حفظ راحتی و حمل بار طراحی شدهاند. برای ایجاد دوام، در این دوچرخهها از قطعات سنگینتری استفاده شده است، بستهایی برای اتصال به بدنه و گلگیرها دارند و حالت سواری در آنها عمودیتر است. حالت فرمانها این امکان را برای دوچرخهسوار فراهم میکند که دست خود را جایی قرار دهد که راحتتر باشد.
عکس از سایت https://road.cc
دوچرخههای کوهستان Mountain bikes
دوچرخههایی هستند که برای استفاده در خارج از جاده (جادههای غیر آسفالته) طراحی شدهاند، تنه کم حجم و هندلینگ پایدار دارند و در آنها از تایرهای ضخیم و عاجدار استفاده میشود و دستههای آنها بالاتر قرار دارند تا موقعیتی ایستادهتر را فراهم کند. انواع مختلفی از دوچرخههای کوهستان وجود دارد که برای اهداف خاصی مثل مسابقات در سراشیبی تا مسابقات کراس کانتری-cross country طراحی شدهاند. دوچرخههای کوهستان در مدلهای یک کمک یا دو کمک تولید میشوند. همچنین دوچرخههای کوهستانی به دلیل تطبیقپذیری، به عنوان دوچرخههای همه کاره، بسیار محبوب هستند.
عکس از سایت https://road.cc
دوچرخههای هیبرید Hybrid bikes
هیبرید به معنای ترکیبی و دوگانه میباشد و به دوچرخههایی گفته میشود که از ترکیب ویژگیهای دوچرخه جادهای و دوچرخه کوهستان درست شدهاند. ویژگیهایی مثل تنه سبک و بزرگ و چرخهای بزرگ از مدل دوچرخه جادهای وام گرفته شده است و ویژگیهایی مانند فرمان صاف و ترمز دیسکی از مدل دوچرخه کوهستان پیروی کرده است. طبیعتا کاربرد این دوچرخهها ترکیبی از کابردهای مدل کوهستان و جادهای میباشد.
عکس از سایت https://road.cc
دوچرخههای BMX
این دوچرخه، در سری دوچرخههای حرفهای معرفی میشود و برای حرکات نمایشی و پرشها و در پیستهای مخصوص مورد استفاده قرار میگیرد. معمولا ترمز و کمک فنر ندارند؛ لاستیکهای ضخیمی دارند و با قیمتهای بالا عرضه میشوند. دوچرخه BMX به دلیل حرفهای بودن و کاربری خاص آن، برای خرید به عنوان دوچرخه اول پیشنهاد نمیشود.
عکس از سایت https://www.tritoncycles.co.uk
دوچرخههای تاشو Folding bikes
این دوچرخهها، به سبک زندگی امروز ما پاسخ دادهاند و در فضاهای شهری کوچک با قابلیت حمل آسان، بسیار مناسب استفاده هستند. دوچرخههای تاشو با حجم کم، به راحتی در فضاهای کوچک جای گرفته و به سهولت جابجا میشوند. اندازه کوچک لاستیک و تنهی تاشو، استفاده از دوچرخههای تاشو را به فضای شهری و در مسافتهای کم محدود میکند.
عکس از سایت http://citizenbikes.com
در کنار این دستهبندیهای اصلی دوچرخه، میتوان به انواع زیر نیز اشاره کرد:
- دوچرخههای فت بایک Fat bikes: دوچرخههایی با لاستیکهای فوق ضخیم که برای سطوح لغزنده مانند برف و شن مناسب میباشند.
عکس از سایت https://www.rei.com
- دوچرخههای دونفره: این دوچرخهها، یک زین و یک جفت پدال اضافی دارند تا دو نفر بتوانند با یکدیگر دوچرخهسواری کنند.
- دوچرخههای خوابیده: این دوچرخهها، دوچرخهسوار را در حالت "به پشت خوابیده" قرار میدهند و پدالهای آنها در جلو قرار گرفتهاند. دوچرخهسوار در موقعیت طبیعیتری قرار میگیرد اما انعطافپذیری کمتری نسبت به دوچرخههای قائم وجود دارد.
- دوچرخههای مخصوص بانوان: این دوچرخهها توسط چند شرکت محدود و با توجه به ویژگیهای بدنی بانوان طراحی و ساخته میشوند.
- دوچرخههای مخصوص کودکان: دارای سایزبندی خاص خود بوده و بر اساس سایز چرخ از 12 تا 26 تقسیم میشوند.
مهم است چقدر هزینه میکنید
برای کسانی که برای اولین بار قصد خرید دوچرخه دارند، شاید تفاوت خاصی بین یک دوچرخه برند معتبر و یک دوچرخه با برند متفرقه که اختلاف قیمت چند میلیونی دارند، وجود نداشته باشد. مخصوصا اینکه ممکن است دوچرخههای متفرقه ظاهر جذاب و گیراتری هم داشته باشند. اما بدانید که هیچ کالایی، بیدلیل ارزان نیست. در مقایسه بین دوچرخهها، غیر از ظاهر حتما به این نکات توجه کنید.
وزن دوچرخه
قسمت اصلی وزن دوچرخه، به تنه و جنس آن مربوط میشود. هرچه دوچرخه سبکتر باشد، رکابزنی راحتتر و لذتبخشتری را تجربه خواهید کرد. امروزه پرکاربردترین مواد به کار رفته در تنهها به شرح زیر هستند:
- کربن: اکثرا در دوچرخههای حرفهای و گران استفاده میشود. تنههایی با این جنس، فوقالعاده سبک هستند.
- آلومینیوم: متداولترین جنس تنه دوچرخه میباشد. البته فناوری به کار رفته و مواد ترکیب شده با آلومینیوم، باعث تفاوت در وزن میشود. دوچرخههای با تنه آلومینیوم در رنج قیمت متنوعی، از ارزان تا گران هستند.
- آهن: امروزه خیلی از آن استفاده نمیشود، مگر در موارد خاص یا دوچرخههای خیلی ارزان. البته در بعضی موارد قطعات خاصی از دوچرخه غیر از تنه، مانند فرمان یا لوله زین را از جنس آهن درست میکنند که باعث ارزانتر شدن و البته سنگینتر شدن دوچرخه میشود.
قطعات دوچرخه
اینکه قطعات به کار رفته در دوچرخه با چه کیفیتی هستند، در کارایی و طول عمر دوچرخه تاثیرگذار است و باعث اختلاف قیمت بین دوچرخهها میشود. در ادامه، این قطعات را بررسی میکنیم.
سیستم انتقال نیرو در دوچرخه
سیستم انتقال نیرو، شامل دندهها، دنده عوضکن، پدال، زنجیر و غیره میشود. در ایران، اکثر دوچرخهها با قطعات دو برند شیمانو (Shimano) و اس-رام (Sram) که از برندهای خوشنام هستند، عرضه میشوند. ممکن است شما هنگام خرید، با این جمله فروشنده مواجه شوید که "قطعات این دوچرخه شیمانو است، پس خیالتان راحت باشد." اما جالب است بدانید که این برندها کلیه قطعات خود را در رده بندیهای کیفی متفاوتی ارایه میکنند. به طور مثال در برند شیمانو، مطابق جدول پایین رده کیفیتی داریم که از پایین به بالا، حرفهایتر و گرانتر میشوند. پس حواستان باشد که روی دوچرخه مورد نظر شما، کدام ردهبندی نصب شده است.
عکس از سایت bikeadvisor.com
ترمزهای دوچرخه
ترمزها در دو مدل وی-بریک (V-breake) و دیسکی تقسیمبندی میشوند. ترمزهای ویبریک، همان ترمزهای معمولی هستند که ما با نام ترمز لقمهای میشناسیم و در قدیم، متداولترین نوع ترمز دوچرخه محسوب میشدند. ترمز دیسکی قویتر بوده و قدرت کنترلپذیری دوچرخه در سرعتهای بالا و در مسیرهای ناهموار را افزایش میدهد. استفاده از این سیستم ترمز در دوچرخه، باعث گرانتر شدن دوچرخه خواهد شد.
ترمز دیسکی
ترمز ویبریک
عکسها از سایت https://www.rei.com/
کمک فنر دوچرخه
دوچرخهها از لحاظ مجهز بودن به کمک فنر و سیستم تعلیق، به سه دسته کلی تقسیم میشوند:
- بدون کمک فنر: در ایران به این گونه دوچرخهها، اصطاحا "تنه خشک" گفته میشود. معمولا در دوچرخههای شهری و دوچرخههای مخصوص سفر، به دلیل استفاده در جادههای صاف و همچنین سبکتر شدن دوچرخه از کمک فنر استفاده نمیشود.
- کمک فنر دار: در این حالت از یک کمک فنر در قسمت زیر فرمان (دوشاخ) استفاده میشود تا تنشهای منتقل شده از جاده به فرمان و دست دوچرخهسوار را کنترل کند. در اکثر مدلهای دوچرخهی مخصوص کوهستان و خاکی از آن استفاده میشود.
- دو کمک: دوچرخههای ساسن که در ایران به آنها اصطلاحا دو کمک گفته میشود. در این مدلها، به غیر از کمک فنر زیر فرمان، یک کمک فنر یا سیستم تعلیق در زیر زین نیز تعبیه میشود تا تنشهای منتقل شده به بدن دوچرخهسوار را کنترل کند. این سیستم، مخصوص دوچرخههای حرفهای و مسیرهای ناهموار بوده و اختلاف قیمت بسیار زیادی با دوچرخههای تک کمک دارند. خرید آنها به عنوان اولین دوچرخه اصلا پیشنهاد نمیشود.
-
-
- سایر قطعات دوچرخه
-
- توجه به کیفیت و رده، در مورد سایر قطعات دوچرخه مانند چرخها، فرمان، زین و غیره نیز مهم است؛ ولی از آنجایی که برای فردی که شناختی از دوچرخه ندارد، پی بردن به تفاوت کیفیت در این اجزا سخت است، بهتر است در موقع خرید تمرکز خود را بر موارد اصلی گفته شده بگذارید. چرا که کیفیت و رده کلیه قطعات بکار رفته در یک دوچرخه، با هم در تناسب هستند و قطعات اصلی با کیفیت، معمولا نشان دهنده کیفیت و رده بالای سایر قطعات است.
لوازم جانبی دوچرخه
داشتن یا نداشتن مواردی مانند جای قمقمه، جک، گلگیر و غیره قطعا میتواند در قیمت دوچرخه تاثیرگذار باشد. به این نکته توجه داشته باشید که امرزه، هنگام فروش، بر روی اکثر دوچرخهها، هیچگونه لوازم جانبی نصب نیست.
سایز مهم است
پیدا کردن سایز دوچرخه مخصوص شما، بر دوچرخهسواری راحت و مطمئن، تأثیرگذار است. یک دوچرخه با اندازه نادرست، میتواند باعث دوچرخهسواری ناشیانه شود و مطمئنا لذتبخش نخواهد بود؛ همچنین، میتواند ناامن باشد. تعیین اندازه مناسب دوچرخه بر اساس تعدادی از عوامل از جمله ارتفاع قد، اندازه بین پاها (inseam)، اندازه دستها و بالاتنه صورت میگیرد و اغلب به تجربه و دانش نیاز دارد.
بهترین حالت خرید دوچرخه، به صورت حضوری و از فروشگاههای معتبر میباشد. حضور کارشناسان فروش آموزش دیده خیال شما را از جهت انتخاب دوچرخه مناسب و تشخیص سایز راحت میکند. معمولا در هر شهری، بورسی برای لوازم ورزشی وجود دارد که مغازههای دوچرخهفروشی هم در آنجا وجود دارند. به طور مثال، در شهر تهران، خیابان قلمستان در محدوده میدان قزوین، بورس فروشگاههای دوچرخه، قطعات و لوازم مرتبط با آن میباشد.
علاوه بر فروشگاههای دوچرخه، برخی از فروشگاههای آنلاین، دوچرخههایی را برای فروش در سایت خود قرار میدهند. نکته بسیار مهم برای خرید اینترنتی دوچرخه این است که تنها در صورتی خرید کنید که شناخت کافی از آن مدل دوچرخه را دارید.
اگر بودجه شما کمی محدودتر است، گزینههای زیادی برای دوچرخه ارزان وجود دارد. میتوانید در مغازههای عمومی کالاهای ورزشی، گزینههای خوبی پیدا کنید. خرید دوچرخه دست دوم نیز گزینهای است که میتوانید به آن فکر کنید.
خود را مجهز به دانش کنید
قبل از اقدام به خرید دوچرخه، دانستن این نکات نیز میتواند به شما کمک کند تا با دید بهتری تصمیمگیری کنید.
اگر میخواهید یک سبد، کیف زین یا صندلی بچه را به دوچرخه وصل کنید، باید مطمئن شوید که تنه دوچرخه قابلیت تطابق با این لوازم را دارد.
اگر میخواهید بیشتر روزها با آن به محل کار خود بروید، باید روی دوچرخههای باکیفیتتر سرمایهگذاری کنید. دوچرخههای باکیفیتتر، در عین گران بودن، ماندگاری بیشتری دارند.
دوچرخهای را پیدا کنید که کاملاً متناسب شما باشد. توجه به متناسب بودن دوچرخه ضروری است. دوچرخههای مختلف برای انواع متنوع بدن، ابعاد مختلفی دارند.
اطمینان حاصل کنید که به فرمان دوچرخه، دسترسی خوبی دارید. هنگام گرفتن فرمان، باید آرنج شما کمی خم شده باشد. شما باید بتوانید بدون نیاز به خم شدن بیش از حد، حتی در دوچرخههای جاده یا مسابقه، به راحتی فرمان را بگیرید.
اندازه فریم و ارتفاع زین نیز بر راحتی دوچرخه تأثیر میگذارند. به دنبال دوچرخهای باشید که بتوانید به راحتی ارتفاع صندلی آن را تنظیم کنید. شما باید بتوانید به راحتی کف پاهای خود را روی زمین قرار داده و کنترل دوچرخه خود را حفظ کنید.
اندازه چرخها را بررسی کنید. دوچرخهها مجهز به لاستیکهایی از 12 اینچ برای دوچرخههای کودکان تا 29 اینچ برای بزرگسالان و حتی بزرگتر برای دوچرخههای مخصوص مسابقه هستند. چرخهای بزرگتر ممکن است سرعت را بهبود ببخشند، اما اگر چرخها به نسبت بدن شما زیادی بزرگ باشند، دوچرخهسواری سختتر خواهد بود.
در صورت امکان و قبل از خرید، دوچرخه را امتحان کنید. اگر نمی توانید فروشگاه را راضی کنید که به شما اجازه امتحان دوچرخه را بدهد، به یک فروشگاه دیگر بروید.
دوچرخهای را بخرید که تایرهای آن مناسب نیاز شما باشند. تایرهای نازکتر که اغلب در دوچرخههای جاده به کار میروند، سریع و سبک هستند. با این حال، تایرهای نازکتر برای زمینهای صخرهای خوب نیستند و به راحتی سوراخ میشوند. دوچرخههای توریستی لاستیک کمی ضخیمتر و دارای عاج بیشتری هستند که امکان تطبیقپذیری بیشتر با زمین را فراهم میکند. بیشترین میزان عاج مربوط به لاستیک دوچرخههای کوهستان است. هرچه لاستیک زخیمتر باشد، شما انرژی بیشتری برای رکاب زدن نیاز دارید.
دوچرخههای کوهستان اغلب برای استفاده به عنوان دوچرخههای عمومی جاده خریداری میشوند. با وجود اینکه که دوچرخهسواری با این دوچرخهها در جاده راحت و ساده است، اما شما عملکرد دوچرخهای را که صرفاً برای جاده ساخته شده است، تجربه نخواهید کرد.
منابع:
http://centurycycles.com/buyers-guides/bicycle-types-how-to-pick-the-best-bike-for-you-pg9.htm
http://bicyclehabitat.com/articles/buyers-guide-to-city-and-hybrid-bikes-pg766.htm
http://www.forbes.com/sites/larryolmsted/2013/05/23/2013-bicycle-buyers-guide-new-trends-technology
http://www.bicycling.com/maintenance/bike-fit/if-bike-fits-buy-it
http://www.forbes.com/sites/larryolmsted/2013/05/23/2013-bicycle-buyers-guide-new-trends-technology
https://www.bikeexchange.com.au/blog/choosing-the-right-bike-bicycle-buying-advice
https://www.rei.com/learn/expert-advice/bicycle.html
دریافت مشاوره تخصصی رایگان