معرفی درخت انجیلی یا درخت آهن!
درخت انجیلی از گیاهان بومی ایران، زینت بخش جنگل‌های هیرکانی در فصل خزان است. برگ‌های درخت انجیلی با رنگ‌های نارنجی، زرد پررنگ، قرمز درخشان، قهوه‌ای، سبز سیر، نگاه هر رهگذری را مجذوب می‌کند. در فصل پاییز، در قسمت متصل‌کننده برگ به شاخه گیاه که دُمبرگ نام دارد، منطقه کوچکی به نام «منطقه قطع کننده» به وجود می‌آید که منجر به قطع انتقال شیره گیاه می‌شود. بر اثر نرسیدن شیره گیاه، تغییراتی در برگ گیاه به وجود می‌آید که از جمله آنها، تجمع رنگدانه‌هایی مانند آنتوسیان (Anthocyanin) در داخل کُریچه، واکوئُل یاخته‌های برگ و تغییر رنگ آن است. برگ اکثر درختان در هنگام پاییز، متمایل به زرد یا قهوه‌ای کم رنگ می‌شود ولی در درخت انجیلی، به دلیل وجود رنگدانه‌های متعدد، رنگ برگ‌ها بسیار متنوع می‌شود به نحوی که در یک درخت می‌توان هم زمان چند رنگ را دید.
انجیلی،گونه گیاهی اندمیک جنگل‌های شمال ایران و از بازماندگان عصر یخبندان است و بعنوان ذخیره ژنتیکی شناخته می شود. درخت انجیلی توانسته است در این عرض جغرافیایی جان سالم به در ببرد و باید از آن حفاظت شود.
چوب انجیلی بسیار سخت است و از این حیث در زبان‌های خارجی به چوب آهن معروف است. نام ترکی این درخت نیز، "دمیر آقاجی" هم معنا با نام انگلیسی به معنای چوب آهن است. خوشبختانه چوب این درخت آنقدر محکم و سفت است که در امور صنعتی به کار نمی‌آید. همین موضوع سبب حفظ درخت انجیلی و گسترش آن شده است.
یکی از ویژگی‌های جالب درخت انجیلی قدرت جوش خوردن آن است. به گفته محلی‌ها وقتی دو شاخه روی هم قرار می‌گیرند و به هم متصل می شوند خیلی راحت به هم جوش می‌خورند. این مساله باعث می‌شود که شاخ و برگ‌های انجیلی در جنگل به صورت شبکه‌ای حیرت انگیز در بیایند و اشکال عجیب و موهوم و ترسناکی ایجاد کنند که گاهی درباره آن افسانه‌هایی هم گفته و شنیده می‌شود.
- نام علمی درخت انجیلی: Parrotia persica
- نام‌های دیگر درخت انجیلی: تُو، تُوی، تِفی، زُونْد، آسُوندار، دَمِرآغاجی، اَنْجُول، آقْچه قِیین، اُمْبُورْتِل، اُومْبُورْتِل
مرضیه بیگ محمدی
دریافت مشاوره تخصصی رایگان