گونه شاه طوطی Psittacula eupatria
نام فارسی: شاه طوطی
نام علمی: Psittacula eupatria
نام انگلیسی: Alexandrine Parakeet
نام‌های محلی: ترکی: بویوک توتو قوشی
دریافت مشاوره تخصصی رایگان
ویژگی‌های ظاهری گونه شاه طوطی
طول بدن 53 تا 58 سانتی‌متر و گستردگی بال‌ها 50 تا 56 سانتی‌متر است. طوطی بزرگ جثه و تا حد زیادی شبیه طوطی طوق صورتی است ولی به واسطه جثه بزرگتر، منقار قلاب شکل حجیم‌تر و لكه قرمز روی شانه از آن متمایز می‌شود. نر و ماده اندکی متفاوت و فاقد تغییرات فصلی هستند. پرنده نر بالغ با سر، روتنه و زیرتنه سبز رنگ با تیرگی در ناحیه بال‌ها قابل تشخیص است. دم دراز و پوشپرهای زیر دم سبز مایل به زرد هستند. نیم طوق سیاه رنگی در گلو و 2 طرف گردن و طوقی پهن و صورتی رنگ در پس گردن دارد. منقار و حلقه دور چشم‌ها نیز قرمز است. پرنده ماده شبیه نر ولی بدون خط گلویی و طوق گردنی است. پرنده نابالغ شبیه به ماده است ولی لكه قرمز روی شانه‌ها كوچک‌تر و كمرنگ‌تر و دم كوتاه‌تر است.
ویژگی‌های زیستی گونه شاه طوطی
جنگل‌های مناطق خشک و مرطوب، مزارع و زمین‌های باز همراه با درخت همچنین پارک‌ها و باغ‌های شهری را به عنوان زیستگاه برمی‌گزیند. پرنده‌ای با هوش و خجالتی است. پروازی سریع و مستقیم با بال‌زدن‌های منظم دارد. در خارج از دوره جوجه‌آوری اغلب به صورت جفت یا در دسته‌های كوچک دیده می‌شود. هنگام طلوع آفتاب در دسته‌های كوچک و با سر و صدای زیادی به سمت محل تغذیه پرواز می‌کنند و عصرها نیز در دسته‌های بزرگ روی درختان تجمع می‌كنند.
تغذیه شاه طوطی: بیشتر از مواد گیاهی مانند دانه‌ها، هسته‌ها، میوه‌ها، سته‌ها، جوانه‌ها و گل‌ها تغذیه می‌كند.
تولید مثل شاه طوطی: جوجه‌آوری از فروردین و به صورت منزوی، گاهی با تشكیل كلنی آغاز می‌شود و آشیانه‌اش را در شكاف‌های موجود در درختان یا در آشیانه‌های قدیمی داركوب‌ها بنا می‌کند. معمولاً 2 تا 4 تخم بیضی تا گرد، به رنگ سفید و به ابعاد 24 در 31 میلی‌متر می‌گذارد. تفریخ تخم‌ها 19 تا 21 روز به طول می‌انجامد. جوجه‌ها در بدو تولد عریان، ناتوان و برای تغذیه وابسته به والدین هستند و در حدود 50 روزگی آشیانه را ترک می‌كنند.
زیستگاه، پراکندگی و فراوانی شاه طوطی در ایران
این پرنده حدوداً از سال 1339 به تهران معرفی شد و اكنون به تعداد قابل توجهی در پارک‌ها و باغ‌های تهران دیده می‌شود. همچنین گزارش‌هایی از مشاهده شاه طوطی در جزيره خارک و برخي مناطق در استان سيستان و بلوچستان در دست است كه احتمالاً از قفس گریخته‌اند.
وضعیت حفاظتی شاه طوطی
در ضمیمه II کنوانسیون منع تجارت بین‌المللی گونه‌های در معرض انقراض (CITES) قرار دارد.
طبقه بندی گونه شاه طوطی
صدای پرنده شاه طوطی
صدای این پرنده بلند و شیهه مانند، به صورت «کی-ای –ری ک» یا تکیه بر سیلاب اول شنیده می‌شود.
مشخصات مشاهده شاه طوطی در تهران
زمان حضور: بومی
مکان مناسب تماشا: تمام فضاهای سبز و پارک‌های جنگلی بزرگ شهر مانند چیتگر، سرخه‌حصار، لویزان و همچنین آسمان تهران
زادآوری: در تهران زادآوری دارد.
سایر اعضای این خانواده را بشناسیم
- گونه شاه طوطی
- گونه طوطی طوق صورتی
Morphological characteristics: 53-58 cm length and 50-56 cm wingspan. A bulky parakeet, highly similar to Ring-necked Parakeet P. krameri, but distinguished by larger size, bulkier red bill and maroon-red patch on lesser upper wing-coverts. Sexes slightly dissimilar with no seasonal variation. Male adult distinguished by green face, upperparts, and underparts, and darker green wings. Also, with long tail, yellowish green under tail-coverts, black semicollar at sides of neck connected with black patch on throat, and broad pink collar on hindneck. Female similar to male but lacks pink and black collar and throat patch. Juvenile resembles female, but maroon on wing-coverts duller and reduced in extent, and tail shorter.
Biological characteristics: Prefers dry or moist forests, open fields and gardens covered with trees, parks, and urban gardens. Clever and shy. Flight fast and straight with regular wing-beats. Outside breeding season, often seen in pairs or small flocks. At dawn, congregates in small noisy flocks flying toward feeding sites, and at dusk, perches on trees in large flocks. Feeds mainly on plant material such as seeds, cones, fruits, berries, buds, and flowers. Breeding starts from April either singly or colonially. Nest built in hole of tree or old nest of woodpecker. Usual clutch 2-4 rough oval to round white eggs, 31× 24 mm in size. Eggs hatch after 19-21 days. Chicks, altricial and nidicolous, leave nest in 50 days.
Distribution and abundance: Introduced in Tehran around 1960. Nowadays, very common in gardens and parks in Tehran, straying to Karaj. Recorded further away in Baluchestan, Khark Island, and Chabahar, probably of escaped cage-birds.
Conservation status: Listed in Appendix II Convention on International Trade in Endangered Species (CITES)
.