شناخت قوم کُرد
واژه کرد در اسناد باقیمانده از سالهای ابتدایی ورود اسلام به ایران به مفهوم عمومی بیابانگرد و کوچنشین به کار برده میشده است. اما از نظر لغوی کُرد برگرفته از واژه گُرد به معنی پهلوان و دلیر است.
کردها از اقوام ایرانی هستند که سابقهای طولانی و پیوندهای عمیقی در تاریخ و فرهنگ ایران زمین دارند. حکیم طوس در شاهنامه از کردها نام برده است و ریشه نژادی آنها را از نسل رهایی یافتگان از بند و ستم ضحاک میداند.
در بخش اسطورهای شاهنامه فردوسی، پس از غلبه ضحاک بر جمشید، روزگاری سیاه همراه با خشکسالی بر ایران و ایرانیان میگذرد. اهریمن در کسوت خوالیگر (آشپز) در مطبخ ضحاک حاضر شده و خوراکهای نیکو بهر او آماده میسازد و به عنوان پاداش تقاضا میکند تا شانههای ضحاک را ببوسد. از محل بوسههای ابلیس دو مار بر شانههای ضحاک میروید. بار دیگر ابلیس در لباس حکیمی، درمان درد مارهای ضحاک را مغز جوانان ایرانی معرفی میکند و بدینسان هر روز 2 جوان ایرانی را کشته و مغز آنان را بهر مارهای ضحاک خورش میسازند. در این میان دو مرد پاکنیت به خورشخانه ضحاک راه یافته و هر روز یکی از دو جوان را نجات داده و به جای مغز وی، مغز گوسفندی را جایگزین میکردند و آن یکی را به در برده و پنهان میساختند. پس از نجات 200 جوان از چنگ جلادان ضحاک، به آنان بز و گوسفند داده و آن را به بیرون از شهر میفرستند تا این جریان پنهان مانده و این رهایی یافتگان امنیت داشته باشند. حکیم طوس نژاد کُرد را از نسل ایرانیان نجات یافته از ستم ضحاک میداند.
شاید به همین علت است که شاهنامه در بین قوم کرد جایگاهی ویژه دارد و به غیر از شاهنامه فردوسی امروزه بیش از 12 شاهنامه کردی با مضامین حماسی و اسطورهای میتوان یافت.
بسیاری از مردمشناسان و ایرانشناسان کردها را از نظر نژادی از نوادگان مادها میدانند. در هزاره دوم پیش از میلاد مسیح (عصرآهن) مادها از اقوام آریایی به فلات ایران وارد شده و در مناطق شمال غرب ایران مستقر شدند. اینان بنیانگذاران اولین حکومت آریایی در ایران هستند.
دریافت مشاوره تخصصی رایگان
مناطق کردنشین، بر مرزهای قلمروهای حکومت ماد انطباق داشته و با توجه به مشترکات زبانی و فرهنگی، بسیاری از محققین از جمله ولادیمیر مینورسکی معتقد هستند که کردهای امروزی از نسل مادها هستند.
در سنگنوشتههای آشوری از دو واژه کاردو و کارداو استفاده شده که به معنی پهلوان و نیرو است و استرابون تاریخنگار پیش از میلاد مسیح یونانی گوید: "جوانان پارسی را چنان پرورش میدهند که در سرما و گرما و بارندگی بردبار بار آمده و ورزیده باشند و شب در هوای آزاد به نگهبانی گله و رمه بپردازند و میوههای جنگلی بخورند و اینان را کَردَک گویند و کردکها اکنون از چپاول زندگی میکنند و کرد به معنی مرد جنگی و دلیر است."
در ارتباط با قوم کرد به مباحث زیر خواهیم پرداخت:
پراکندگی قوم کرد
مذهب قوم کرد
زبان قوم کرد
فرهنگ قوم کرد
پوشاک قوم کرد