آشنایی با میراث فرهنگی و معنوی

در بین متونی که از گذشته‌های دور به میراث رسیده است، کلمه فرهنگ از دو حرف "فره" به معنای شکوه‌ و عظمت و "هنگ" از ریشه اوستایی سنگ به معنی کشیدن و سنگینی و وقار برگرفته شده است و در متون فارسی پهلوی به معنای دانش و دانایی آمده است.
اما در حوزه زبان انگلیسی مفهوم فرهنگ تحولات دیگری به خود می‌بیند. عده‌ای از زبان‌شناسان و انسان‌شناسان (از جمله ادوارت بارنت تایلور) فرهنگ را مترادف با تمدن به‌کار‌گرفتند. آنها معتقدند فرهنگ کلیت درهم تنیده‌ای است که از دانش، دین، هنر، قانون، اخلاقیات، آداب‌و‌رسوم و هرگونه توانایی و عادتی که آدمی به‌عنوان عضو جامعه به دست می‌آورد، تشکیل می‌شود.
البته نظام فرهنگی یک جامعه را به عنوان مجموعه‌ای از باورها، آیین‌ها، اندیشه‌ها، ارزش‌ها و نیز مسایل، موضوعات و مقولات مادی که تک‌تک افراد به عنوان اعضای این گروه یا اجتماع آنها را فرا می‌گیرند هم لحاظ می‌کنند. هر چند در این مورد مجموعه وسیعی از تعاریف موجود است، اما عام‌ترین تعریف این رویکرد از آن تایلور است.
از آنجا که نظام هنری و زیبا شناختی رابطه مستقیم بر فرهنگ جامعه دارد؛ هنر دارای مصادیق متعدد و گسترده‌ای همانند شعر، موسیقی، نقاشی، معماری، صنایع‌دستی و اموری از این قبیل می‌گردد. فرهنگ هر جامعه هنر آن جامعه را هدایت و رهبری می‌نماید و فرهنگ در قالب آن تحقق عینی می‌یابد.

میراث از ریشه ارث، به هر چیزی اطلاق می‌شود که از گذشتگان و نیاکان به ما رسیده باشد، از آب، ملک، خانه و ... تا خلق‌وخوی و مظاهر فیزیکی و کالبدی انسان که از طریق وراثت از نسلی به نسلی می‌رسد.
همه آنچه از گذشته به ارث می‌رسد، صبغه فرهنگی ندارد و تنها آن چیزی میراث فرهنگی نامیده می‌شود، که فرهنگ و عوامل فرهنگی در ساختار آنها مؤثر است. این میراث شامل میراث فرهنگی، اجتماعی، ملت، قوم، خانواده و ... است و به طور کلی به دو دسته تقسیم می‌شود: میراث فرهنگی ملموس و مادی، میراث فرهنگی غیرملموس و معنوی.

میراث فرهنگی کشور ما به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی به عنوان کشوری که با فرهنگ دیرین، در سرنوشت انسان و تمدن‌های جهانی دخیل بوده، اهمیت ویژه داشته و آثار به جا مانده از گذشتگان ما همواره زینت‌بخش موزه‌های جهان بوده است.
در درس‌های راهنمایان گردشگری، سرفصل "آشنایی با میراث فرهنگی و معنوی" در هر دو دوره راهنمایان طبیعتگردی و راهنمایان ایرانگردی و جهانگردی ارائه می‌شود و شامل 12 ساعت آموزش تئوری (4 جلسه‌ 3 ساعته) است و درس همچنین این درس جزء درس‌های آزمون جامع میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برای دریافت کارت راهنمایان کردشگری فقط برای فراگیران دوره ایرانگردی و جهانگردی است. آزمون داخلی آن در موسسه یرای راهنمایان تاریخی فرهنگی به صورت کتبی برگزار می‌گردد.

از کتاب‌های مرتبط با میراث ایران می‌توان کتاب ایران 1001 - 100 میراث ایران را نام برد.

مدرس آشنایی با میراث فرهنگی و معنوی در موسسه طبیعت آقای آرش نورآقایی و خانم‌ها ریحانه جمالی و سامین لشگری هستند.

مهمترین مباحثی که در این درس مطرح می‌شوند، عبارتند از:

• میراث و تعریف آن

• انواع میراث (ملموس و غیر ملموس، فرهنگی، معنوی و ...)

• میراث جهانی ثبت شده در یونسکو

• میراث جهانی ایران

دریافت مشاوره تخصصی رایگان