بناهای سنتی؛ بازار

بازارهای سنتی ایران

بازارهای سنتی ایران به عنوان جزیی مهم و زنده از شهر و در مجموع، عامل اقتصادی، تجاری، اجتماعی و فرهنگی مهمی در زندگی گذشته ما بوده است. امروزه در پی تحولات اخیر، بازارها دیگر نمی‌توانند عملکرد قبلی خود را در شهرها داشته باشند و این امر سبب گسیخته شدن ارتباط آن‌ها با دیگر عناصر شهری و زندگی اجتماعی مردم شده است. این قطع ارتباط که خود به نوعی قطع زندگی بازارهاست، لاجرم به مرگ تدریجی کالبد برخی از آن‌ها نیز منجر شده است.

تشکیل بازارها

موقعیت سوق الجیشی ایران به دلیل قرارگیری در منطقه‌ای بین قاره‌ای و قرارگیری بر سر راه عبور کاروان‎ها و راه‌های ارتباطی باعث اهمیت یافتن بازرگانی و ایجاد گسترش شهرها، به خصوص در حاشیه نواحی خشک و بیابانی قسمت‌های مرکزی شده است. شکل‌گیری و توسعه شهرهایی که بر تقاطع راه‌های بازرگانی قرار داشتند، مرهون همین دادوستدهای اقتصادی بود. در حقیقت بازرگانی و به دنبال آن تشکیل بازارها، به عنوان مهم‌ترین علت وجودی برخی از شهرهای مهم قابل بررسی است.

بازار

- بررسی اجمالی سیر تحول تاریخی بازارها
- انواع بازارها
- عناصر ساختاری بازار
- معماری بازار

دریافت مشاوره تخصصی رایگان

مطالب مرتبط

بناهای سنتی ایران، کاروانسرا

بناهای سنتی ایران، کاروانسرا. واژه کاروانسرا بر گرفته از کاروان یا قافله به معنی مسافرانی که به صورت گروهی سفر می‌کردند و سرا به معنی خانه و مکان است. به نظر محققین پلان کاروانسراها با الهام از خانه‌های درونگرا با حیاط مرکزی ساخته شده‌است. این بناها شباهت زیادی به معماری مدارس نیز داشته‌اند. یکی از زیباترین کاروانسراهای کاروانسرا یا رباط شرف نزدیک سرخس در شاهراه بغداد مرو ساخته شده‌است.

بناهای سنتی ایران، حمام

بناهای سنتی ایران، حمام. حمام‌ها در بین فضاهای شهری از اهمیت زیادی برخوردار بودند و بعد از مسجد و مدرسه و مجموعه بازار که پیش‌تر درباره‌اش توضیح دادیم، از مهم‌ترین بناهای شهری محسوب می‌شدند. حمام‌ها معمولاً در جایی در مسیر گذر آب روان ساخته می‌شدند و نیز لازم بود که خروجی فاضلاب آن‌ها در نظر گرفته شود.

عناصر ساختاری بازار

ساختار بازار، بازار سنتی ایران برای رفع نیازهای عمومی دارای تعدادی بنا با طرح و موقعیت مکانی مناسب برای پذیرا شدن فعالیت‌های مختلف بوده‌است.

معماری بازار

در بافت شهرهای سنتی، مجموعه بازار دارای ارتفاع بیشتری نسبت به بافت همجوار بوده است. این مجموعه استخوان‌بندی اصلی شهر را تشکیل می‌داد. مسقف بودن بازار ضمن مصون نگه داشتن مردم از شرایط نامساعد جوی، حفظ امنیت آنجا در ساعات تعطیلی بازار را نیز فراهم می‌نمود

انواع بازار

بازار در شکل کلی خود نهادی منحصر به شهرها نبوده است. بازار به عنوان شبکه عرضه و تقاضا و مبادلات کالا و خدمات در ايران، در همه اجتماعات قومی، فرهنگی و ملی ديده می‌شود. بازار مهم‌ترين محور و شاهراه ارتباطی در شهرهای قديمی محسوب می‌شد. انواع بازار در ايران را می‌توان به سه دسته بازار روستايی، بازار عشايری و بازار شهری تقسیم کرد.

سیر تحول تاریخی بازارها

بررسی اجمالی سیر تحول تاریخی بازارها. پدیده بازار در ایران مانند هر موجود زنده‌ای، تداوم خود را در طی تاریخ، از ابتدای پیدایش جوامع انسانی در چند هزاره پیش از میلاد حفظ کرده است.

آشنایی با بازار، کاروانسرا، حمام

آشنایی با بازار، کاروانسرا، حمام. در تمدن ایرانی همچون سایر تمدن‌ها، کاروان‌ها همواره در راه و رفت وآمد بودند. سیاحان، تجار، زوار و طلاب در شرایط سخت و سرزمین‌های ناآرام همواره به دنبال جاهای امن و پناهگاهی در شهرها و بین راه‌ها بودند. بنابراین مکان‌هایی جهت رفع نیاز آن‌ها پدید آمدند.

بناهای بومی نواحی مرکزی ایران

بناهای بومی نواحی مرکزی ایران، بنای بومی بنایی است که به دست مردم هر محل ساخته می‌شده‌است. این بناها که در نواحی خاصی ساخته می شدند، گاهی شکل معماری ویژه ای می یافتند. به جز خصوصیات عمومی معماری در ایران، عوامل مهم تأثیرگذار در معماری بومی آن، عبارتند از: فرهنگ، اقلیم و مصالح ساختمانی محلی.