آماده‌سازی و نگهداری نمونه‌های جمع‌آوری شده حشرات برای مطالعات بعدی

بر حسب این که حشرات جمع‌آوری شده از چه راسته‌ای هستند و ابعاد نمونه‌ها، روش‌های مختلفی برای آماده‌سازی جهت ارائه در مجموعه‌ها وجود دارد.

از آنجایی که افراد آماتور کمتر به سراغ جمع‌آوری نمونه‌های میکروسکوپی و کوچک می‌روند، در اینجا تنها به ذکر انواع روش‌های آماده‌سازی این نمونه‌ها بسنده می‌کنیم. معمولاً از نمونه‌های بسیار کوچک پرپاراسیون میکروسکوپی تهیه نموده و اطلاعات مورد نیاز را در کنار هر یک از این لام‌ها درج می‌نمایند. همچنین می‌توان بسیاری از نمونه‌های کوچک را در محلول‌های فرمالین و یا الکل طبی برای مدت‌های طولانی نگهداری نمود.

برخی از نمونه‌های کوچک مانند دو بالان و سوسک‌های بسیار کوچک را نیز می‌توان با چسباندن بر نوک تیز یک کاغذ مثلثی شکل کوچک و سنجاق زدن به این قطعه کاغذ درون جعبه‌های مخصوص نگهداری نمود.

برای نمونه‌های بزرگتر از روش‌های معمول سنجاق زدن استفاده می‌شود. سنجاق‌های مورد نظر در سایزهای مختلف در دسترس می‌باشند. سنجاق‌های مخصوص حشرات دارای خواصی مانند مقاومت در برابر اکسیدشدن، قابلیت ارتجاعی، طول‌ها و قطرهای مختلف و انتهای پلاستیکی جهت انتقال آسان‌تر می‌باشند.

به روش آماده‌سازی حشرات بزرگ مانند پروانه‌ها و بیدها و سنجاقک‌ها اتالیزاسیون (کلمه‌ای فرانسوی به معنای تثبیت کردن) می‌گویند که بر روی تخته هایی به نام اتالوار صورت می‌گیرد. اتالوارها در سایزها و طرح‌های مختلف طراحی و ساخته می‌شوند ولی اصول کلی و زوایای به کار رفته در ساختمان همه آنها تقریباً یکی و استاندارد است.

نحوه اتاله پروانه در مجموعه تصاویر زیر نشان داده شده است. البته تورلیدرهای طبیعت‌گردی و علاقمندان به جمع‌آوری حشرات و بندپایان باید این نکته را بدانند که خشک نمودن و آماده کردن حشرات شکننده‌ای مانند پروانه‌ها نیاز به مهارت و دقت خاصی دارد و طی انجام مکرر این کار بدست می‌آید.

پس از آماده کردن نمونه‌ها می‌بایست آنها را در جعبه‌ها و فایل‌های مخصوص و مطمئن به صورت طبقه‌بندی شده قرار داد. برای این منظور کمدهای کشودار مخصوصی با ابعاد استاندارد وجود دارند که می‌توان حشرات سنجاق خورده را درون آن‌ها قرار داده همچنین لوله‌ها و بطری‌های مخصوص محتوی حشرات و محلول فرمالین یا الکل را می‌توان درون جعبه‌ها یا ظروفی مطمئن و یا درون کمدهای مخصوص نگهداری نمود. در تصویر زیر نقاط استاندارد برای فرو نمودن سنجاق حشره در حشرات مختلف نشان داده شده است.

یکی از مهم‌ترین کارهایی که نباید هیچگاه فراموش شود نصب اتیکت‌های مخصوص در زیر هر نمونه و یا بصورت برچسب بر روی لوله‌های محتوی حشرات و یا حتی بصورت اتیکت‌های مخصوص محلول درون لوله‌ها است. بر روی این اتیکت‌ها تمام اطلاعات مربوط به نمونه مانند محل، تاریخ و ارتفاع جمع‌آوری، نام جمع‌آوری کننده، نام علمی نمونه و نام شخصی که این نمونه را تعیین هویت کرده است، ذکر می‌گردد. نمونه‌های بدون اطلاعات مانند اشخاص بدون هویت و شناسنامه می‌باشند و فاقد هر گونه ارزش علمی خواهند بود. پس بهتر است اطلاعات مربوط به هر نمونه را بلافاصله پس از جمع‌آوری یادداشت نمود تا بعداً فراموش نگردد. همچنین می‌توان برای مطالعه حشرات بیشتر اطلاعاتی در رابطه با گیاه یا جانور میزبان، مشاهدات جالب از زندگی و رفتارهای حشرات جمع آوری شده و آب و هوای محل جمع آوری و بسیاری دیگر را در دفترچه‌ای نوشت. توصیه می‌شود که راهنمایان اکوتوریسم در تورهای علمی که به جمع آوری حشرات اقدام می‌ورزند، در عین تأکید به مقاصد علمی تور، شیوه علمی و صحیح جمع آوری نمونه حشرات را نیز یادآور شوند.

مجموعه‌های خشک جمع‌آوری شده می‌بایست به دور از هر گونه نور (مخصوصا نور خورشید)، رطوبت و درجه حرارت‌های بالا باشند، همچنین ممکن است این نمونه‌های خشک توسط حشرات دیگری مورد حمله و تغذیه قرار گیرند برخی سوسری‌ها و سوسک‌های خانواده Bruchidae و Dermestidae میل بسیاری به خوردن اجساد خشک شده سایر حشرات و موجودات زنده دارند. از این رو علاوه بر محفوظ بودن جعبه‌های نگهداری حشرات می‌توان از مواد شیمیایی معطری مانند پارادکلروبنزن و نفتالین درون جعبه‌ها استفاده نمود. این مواد که از هیدروکربن‌های حلقوی آروماتیک یا معطر می‌باشند، بسیار فرار بوده و در فضای اتاق محل نگهداری، پخش می‌شوند و گاه موجب بروز مشکلات تنفسی می‌گردند. از طرفی این مواد جزو مواد خطرناک و سرطان‌زا محسوب شده و لذا برای فضاهای کوچک و منازل مسکونی توصیه نمی‌گردد.

دریافت مشاوره تخصصی رایگان