1) کپنهاگن

کپنهاگن، پایتخت کشور دانمارک و پرجمعیت‌ترین شهر این کشور است. این شهر، از سال 2015 در صدر این جدول طبقه‌بندی قرار دارد و در سال 2015 نیز گوی رقابت را از آمستردام ربوده است. آمار بسیار قابل توجهی، استقبال شهروندان از دوچرخه‌سواری در این شهر را نشان می‌دهد: حضور 41,900 نفر بر روی پل ملکه لوییز که آخر هفته‌ها بر روی این پل رکاب می‌زدند. شهر کپنهاگن که بر روی آینده‌ای بی‌کربن تمرکز دارد، با سرمایه‌گذاری کلان بر روی زیرساخت‌های شهری، برای استفاده از دوچرخه و فرهنگ‌سازی استفاده از آن، با آمار 90.2 % بیشترین استفاده از دوچرخه را توسط شهروندان گزارش کرده است.
اعداد و ارقامی که از آمار بدست آمده است، توضیح واضحی است بر اینکه این شهر، اولین شهر جهان در استفاده از دوچرخه است: 62 % شهروندان با دوچرخه به محل کار یا مدرسه می‌روند؛ شهروندان، 1.44 میلیون کیلومتر را روزانه رکاب می‌زنند. سرانه هر نفر برای زیر ساخت دوچرخه سواری، بیش از 40 یورو است. چهار پل مخصوص دوچرخه‌سواری ساخته شده است و تحت احداث است. 17 کیلومتر اتوبان‌های مخصوص دوچرخه ساخته شده است.
در دهه گذشته، کپنهاگن 12 پل دوچرخه‌سواری و پیاده‌روی را احداث کرده است، آخرین این مجموعه‌ها، مجهز به خطوط 5.5 متری هستند که به دوچرخه‌ها اجازه دهند که به راحتی کنار هم رانده شوند تا روزانه بیشتر از 22000 دوچرخه سوار، به راحتی رکاب بزنند.
در سطح منطقه‌ای، سرمایه‌گذاری تا حد 20.6 میلیون یورو انجام شده است تا شاهد ساخت و ساز مسیرهای جدید باشیم؛ مجموع این مسیرها به 176 کیلومتر می‌رسد. این آزاد راه‌های مخصوص دوچرخه، شبکه گسترده‌ای از راه‌ها هستند که به منظور ایجاد زیرساخت مخصوص برای ایجاد راحتی دوچرخه‌سواران احداث شده اند؛ این مسیرها مجهز به امکانات مسیریابی‌ مناسب، سیستم روشنایی پیشرفته، مسیرهای رکاب‌زنی عریض و ایستگاه‌های استراحت هستند که تا 20 کیلومتر خارج از شهرها نیز کشیده شده‌اند. بر اساس ارزیابی که در سال 2018 انجام شد، ارتقا وضعیت این جاده‌ها باعث شده است تا ترافیک دوچرخه‌سوارا ن به 68% برسد که با افزایش 14% تغییر راننده‌های ماشین به دوچرخه‌سوار همراه بوده است. به همین خاطر، هفت مسیر جدید دیگر برای احداث، سرمایه گذاری شده اند و در سال‌های آینده به بهره‌برداری خواهند رسید.

2) آمستردام (89.3%)

آمستردام، پایتخت هلند، که تا سال 2015 در صدر جدول طبقه‌بندی شهرهای دوچرخه دوست بوده است نیز دارای برنامه‌ها و زیرساخت‌هایی برای ایجاد راحتی دوچرخه‌سواران است. این شهر، برنامه‌های بسیار اساسی برای ارتقاء زیرساخت‌های دوچرخه‌سواری در شهر برای سال 2022 دارد. از جمله احداث پارگینگ‌های مناسب برای دوچرخه‌ و مسیرهای پیشرفته برای دوچرخه‌سواری. هدف از احداث این مسیرها این است که در مواقع شلوغی و پرترافیک، دوچرخه‌سواران، با راحتی بیشتر و نگرانی کمتری تردد کنند. از جمله این برنامه‌ریزی‌ها، شامل عریض‌تر کردن مسیرهای رکاب‌زنی تا دو و نیم متر، ارتقا طراحی تقاطع‌ها و طراحی مسیرهایی است که امکان دوچرخه سواری با سرعت کمتری فراهم باشد تا شهروندان بتوانند دوچرخه‌سواری امن‎تری داشته باشند.
پیش‌بینی آن است که تا سال 2025 پارکینگ‌های شهر به ظرفیت مجموع 11,000 ماشین را حذف کنند؛ این یعنی تقریبا در هر سال، فضای 1500 ماشین تخریب خواهد شد تا این فضا، به پارکینگ‌های دوچرخه، فضاهای سبز و مسیرهای بهتری برای پیاده روی اختصاص داده شود. از جمله برنامه‌ریزی‌های بسیار مفید این شهر، این است که موتورسواران اجازه ورود به مسیرهای دوچرخه‌سواری را ندارند و در مسیرهایی که سایر وسایل نقلیه موتوردار تردد می‌کنند مجاز به تردد هستند. با در نظر گرفتن تمامی این تسهیلات و امکانات، پیش بینی می‌شود تا سال 2021 آمستردام برای برای چندمین بار در صدر این جدول طبقه‌بندی قرار گرفته و گوی رقایت را از کپنهاگن بگیرد.

3) اوترخت (88.4%)

اوترخت، چهارمین شهر بزرگ و پرجمعیت هلند است. یکی از استراتژی‌هایی که اوترخت به آن توجه زیادی کرده، آن است که ارتباط و دسترسی دوچرخه‌ها و قطارها به یکدیگر، سهل و آسان باشد تا شهری بدون آلودگی ناشی از تردد ماشین‌ها داشته باشند. البته که در هلند، انتخاب شهر دوچرخه‌ دوست به سهلی و آسانی نیست؛ زیرا در بسیاری از شهرهای آن، دوچرخه وسیله نقلیه محبوب شهروندان است؛ اما اوترخت جزو شهرهایی است که نوآوری‌های زیادی برای استفاده هر چه بیشتر شهروندان از دوچرخه به اجرا در آورده است.
مانند بسیاری از شهرهای دیگر هلند، اوترخت از مزیت زیر ساخت‌های دوچرخه‌سواری در شهر بهره می‌برد مانند استفاده از دوچرخه‌های اشتراکی و اختصاص مسیرهای مخصوص برای دوچرخه سواران. اما آنچه بسیار در استفاده شهروندان از دوچرخه تاثیرگزار بوده است، قیمت بسیار بالای استفاده از ماشین‌ها است.

4) آنتورپ (73.2%)

آنتورپ، یکی از شهرهای بلژیک است که در دو سال گذشته، به خوبی توانسته است به عنوان یک شهر دوچرخه دوست در جهان، خود را معرفی کند. سه عامل مهم ارتقا خلاقیت بصری شهروندان، تجربه و تخصص و همچنین فعالیت‌های شهرداری برای پیشرفت دوچرخه سواری در این شهر معرفی شدند. پویایی در سازندگی و پیشرفت‌های ظاهری، در چند سال اخیر در این شهر بسیار قابل توجه است. این شهر، در راستای فعالیت‌های مدنی و انسان دوستانه، خدماتی را برای دوچرخه‌سواران ارائه داده است؛ مانند مدیریت چراغ‌های راهنما و اعمال محدودیت سرعت در خیابان‌ها تا 30 کیلومتر بر ساعت برای خیابان‌هایی که دوچرخه‌سواران نیز حضور دارند. همچنین شهرداری برای ساختن پارکینگ‌هایی در ایستگاه‌های قطار و احداث آزادراه‌های مخصوص دوچرخه‌سواری که فضای بازتری برای دوچرخه سواران وجود داشته باشد نیز، ساخت و سازهایی در نظر گرفته است. همین تدابیر باعث شده است تا این شهر شاهد حضور بیشتر دوچرخه‌سواران مخصوصاً دوچرخه‌سواری بانوان باشد.

5) استراسبورگ (70.5%)

استراسبورگ، از شهرهای بزرگ و مهم فرانسه است؛ البته که در دوچرخه‌سواری، مدت بسیاری است که اولین شهر این کشور می‌باشد. استراتژی‌های این شهر برای ترویج دوچرخه‌سواری شهری، بسیار بلند همت است؛ این شهر، در نوسازی شبکه‌های شهری، زیرساخت‌های حضور دوچرخه‌سواران را فراهم کرده است، برای مثال، دسترسی بزرگراه‌های مخصوص دوچرخه را به حومه ها هدایت کرده است، همچنین به استفاده از دوچرخه‌هایی که دارای محفظه‌هایی برای حمل بار هستند نیز تمرکز دارد. استراسبورگ با این امکاناتی که برای دوچرخه‌سواران در نظر گرفته، فعلا در صدر شهرهای دوچرخه دوست فرانسه قرار دارد.
اساس و پایه این برنامه‌ریزی‌ها برای داشتن شهری دوچرخه‌دوست، از خود شهروندان شروع شده است؛ 16%ساکنان، با دوچرخه سر کار می‌روند که البته نیمی از آنها بانوان هستند؛ به همین ترتیب، شما علاوه بر کارکنان پیک، کارمندان شهرداری و دیگر افراد با شغل‌های دیگر را در سطح شهر شاهد هستید که با دوچرخه‌هایی که مخصوص حمل بار هستند، تردد می‌کنند.
برای کسب اطلاعات بیشتر از این نوع دوچرخه، به مقاله انواع دوچرخه سر بزنید.

6) بوردو (68.8%)

بوردو از شهرهای فرانسه است که با اینکه شهر بزرگی نیست، اما یک شهر گران و تجملاتی محسوب می‌شود. در این شهر، با اینکه امکانات حمل و نقل خوبی فراهم است، استفاده از ماشین به عنوان یک آلاینده کمتر مورد توجه است؛ مخصوصا اینکه بر روی پل تاریخی شهر (پن ت پریه) ، تردد ماشین ممنوع شده است و فقط تردد با دوچرخه و با پای پیاده مجازاست. در این شهر، دوچرخه سواری به عنوان یک وسیله حمل و نقل معمول مانند وسایل نقلیه دیگر تبدیل شده است؛ خانم‌ها و آقایان با نسبت برابر سوار بر دوچرخه در سطح شهر درحال تردد هستند. اما استراتژی‌های شهرداری همچنان در حال به روز رسانی شهر برای استفاده هر چه بیشتر دوچرخه به عنوان وسیله نقلیه است، برای مثال در سال‌های اخیر، نزدیک 200 دوچرخه برقی برای استفاده کارکنان تهیه شده است تا بقیه شهروندان برای استفاده از آن تشویق شوند. همچنین انواع پارکینگ‌های دوچرخه‌های باربری نیز احداث و بهره برداری شده است.

7) اسلو (62.5%)

اسلو، پایتخت نروژ است. این شهر برای مدت زیادی پایتخت استفاده از وسایل نقلیه الکتریکی نیز در جهان بوده است، اما چندین سال است که با روی آوردن به دوچرخه، توانسته است جزء بیستمین شهر دوچرخه‌دوست جهان در سال 2017، و اکنون هفتمین شهر دوچرخه‌دوست جهان باشد، این شهر، مثال بارزی است برای تمام شهرهایی که شهروندان آن تصور می‌کردند شهرشان بسیار برف‌خیز یا بسیار مرتفع برای دوچرخه سواری است.
اسلو برای ارتقاء برنامه‌های شهری مخصوصا در زمینه حمل و نقل، برنامه‌ریزی‌هایی در بازه سال 2015 تا 2025 دارد. تعهد به این برنامه‌ریزی‌ها باعث شده است تا شهروندان شاهد سرمایه گذاری برای ایجاد زیرساخت‌هایی برای دوچرخه‌سواری در شهر باشند. به همین دلیل این شهر در طول سالهای 2017 تا 2018 شاهد حذف 1,000 پارکینگ ماشین و تغییر کاربری محل آن به دوچرخه‌سواری و پیاده‌روی بوده است؛ اما همچنان جای خالی بعضی از زیرساخت‌های مخصوص در سطح شهر دیده می‌شود و مسئولین شهرداری در حال پرداختن به آنها برای ساخت هر چه سریعتر آن‌ها هستند. از آنجایی‌که جاده‌ها و پارکینگ‌های مخصوص دوچرخه در سطح شهر وجود دارند، شهروندان و مخصوصا کارمندان، با اطمینان بیشتری می‌توانند دوچرخه‌های مخصوص حمل بار بگیرند و برای تردد در سطح شهر و خرید روزانه شان، از آنها استفاده کنند. خبر بهتر برای شهروندان این است که به دلیل برف‌خیز بودن این شهر، شهرداری‌ها 400 دوچرخه اشتراکی با چرخ‌های مجهز برای دوچرخه‌سواری در هوای برفی تهیه کرده اند. همین تلاش‌ها و ابتکار عمل‌ها باعث شده‌ است تا شهروندان با هیجان بیشتری به دوچرخه‌سواری روی بیاورند.

8) پاریس (61.6%)

پاریس، پس از سال‌ها استفاده از خطوط اشتراکی دوچرخه و اتوبوس، نهایتا مسیرهای اختصاصی برای ساخت دوچرخه را ساخت و این کار را از خیابان‌های شانزلیزه آغاز کرد. سیاستمداران محلی در مقابل مخالفت‌های شدید ایستادگی کرده و امکانات دوچرخه‌سواری را در شهر ارتقا داده‌اند که البته با نتایج چشمگیری هم مواجه شده اند: افزایش 30 درصدی ترافیک دوچرخه و البته افزایش استفاده کودکان از دوچرخه‌های خود. پاریس در سال‌های اخیر، پیشرفت‌های فراوانی را در افزایش امکانات دوچرخه‌سواری شاهد بوده است و برای اینکه استفاده از دوچرخه‌های اشتراکی را از 5 % به 25 % از سال 2019 تا 2020 افزایش دهد، زیرساخت‌هایی را اضافه کرد. همین موفقیت‌های اخیر باعث شدند تا رتبه پاریس در طبقه‌بندی جهانی شهرهای دوستدار دوچرخه در سال 2019 ارتقاء پیدا کند. حمایت‌های مالی برای استفاده هر چه بیشتر دوچرخه‌های باری چه به صورت شخصی و چه به صورت حرفه‌ای و اختصاصی، باعث شده است تا استفاده از این دوچرخه‌ها افزایش پیدا کند. رویدادهای مهم سطح شهر موجب بسته شدن خیابان‌های مهم شهر شدند تا دوچرخه‌سواران بتوانند به راحتی از دوچرخه‌هایشان استفاده کنند و هوای پاک و تمیزتری را تجربه کنند. نیاز به پارکینگ‌های مخصوص دوچرخه، باعث شده است تا شهر برنامه‌ریزی جدیدی را تدوین کند. البته این برنامه‌ریزی‌ها، به نظر کافی نمی‌آیند و سطح شهر برای یک دوچرخه‌سواری نمونه و موفق، جزییات بیشتری را می‌طلبد.

9) وین (60.7%)

وین، از پتانسیل خوبی برای برای تبدیل شدن به یک شهر پیشرو برای حمل و نقل پایدار برخوردار است؛ البته اگر بتواند زیرساخت‌های دوچرخه‌سواری را با حمل و نقل عمومی در رتبه جهانی درآمیزد. این شهر در 2019 توانسته است در فهرست 10 شهر برتر قرار بگیرد. این شهر با هوشیاری تمام توانسته است با کمپین‌های مختلف مانند کمپین (چرا شما دوچرخه‌سواری نمی‌‍‌‌‌‌‌‌‌کنید؟)، تاثیرگذاری خوبی بر روی شهروندان برای فرهنگ‌سازی مناسب برای استفاده از دوچرخه داشته باشد. یکی دیگر از برنامه‌های قابل توجه این شهر، سرمایه‌گذاری بر روی پتانسیل‌هایی است که تا اکنون زیاد نمود پیدا نکرده‌اند؛ مانند دوچرخه‌های مخصوص حمل بار. شهروندان می‌توانند بطور رایگان این دوچرخه‌ها را کرایه کنند . اخیرا این شهر برای اضافه کردن 300 دوچرخه دیگر، سرمایه‌گذاری کرده است. ایجاد زیرساخت‌های مناسب برای دوچرخه‌سواری در این شهر با سرعت آهسته ولی پیوسته در جریان است. این شهر توانسته است در سال‌های اخیر، محل پارک 5,000 دوچرخه را فراهم کند. اما با این روند، بعید به نظر می‌رسد تا وین بتواند رتبه بالاتری در سالهای آتی برای خود کسب کند؛ هنوز خطوط اختصاصی برای دوچرخه‌سواران فراهم نشده است و دوچرخه‌سواران از خطوط مخصوص اتوبوس و تاکسی استفاده می‌کنند. این موجب می‌شود تا در ساعات ترافیک، دوچرخه‌سواری دشوارتر شود.

10) هلسینکی (59.8%)

هلسینکی پایتخت کشور فنلاند است، این شهر، همواره بر روی طراحی‌‌های شهری ارزش و اهمیت زیادی قائل می‌شد؛ ولی در مورد پیشرفت در طراحی حمل و نقل، مقداری تاخیر داشته است؛ اما علیرغم همین تاخیر، به زیبایی ثابت کرده است که با وجود داشتن شهری برف خیز، می‌تواند یک شهر دوچرخه‌دوست نیز باشد. این شهر مانند پاریس، چشم‌انداز افزایش 25 درصدی حضور دوچرخه در شهر را تدوین کرده بود. در حال حاضر این چشم انداز 11 % افزایش پیدا کرده است. شهروندان با نسبت برابر آقا و خانم در حال استفاده از دوچرخه در سطح شهر هستند. با این توصیفات می‌توان گفت که هلسینکی می‌تواند در آینده یک شهر پیشرو میان شهرهای دوچرخه دوست باشد. این شهر، دارای بیش از 1,300 کیلومتر زیرساخت برای دوچرخه‌سواری است و 20 کیلومتر اتوبان مخصوص دوچرخه نیز دارد و 140 کیلومتر دیگر در حال ساخت است.
این شهر در رتبه‌بندی جهانی در سال 2013 نزول کرده بود؛ اما توانست در سال 2017 دوباره 8 مرتبه ارتقا بیابد و از رتبه 18 به 10 جایگاه خود را در این جدول ثبت کند. این اتفاق با برنامه‌ریزی‌هایی که این شهر در این سال‌ها انجام داده است، میسر شده است. مانند هفت برابر کردن تعداد دوچرخه‌های اشتراکی شهر و رساندن آنها به 3500 عدد؛ همچنین 74% شهروندان در یک گزارش، ابراز کردهاند که دوچرخه‌سواری در سطح شهر، از امنیت بالایی برخوردار است. مدیریت‌های شهری نیز برای سهولت شهروندان در حمل و نقل، دوچرخه‌های باربری را فراهم کرده‌اند و امکان بردن دوچرخه‌ها به داخل واگن‌های قطار نیز در سال 2018 مورد بهره برداری قرار گرفت.
از آنجایی‌که هلسینکی یک شهر برف‌خیز است، شهرداری برای تجهیز ماشین‌های برف روبی شهر نیز برنامه‌هایی را در نظر گرفته است تا خیابان‌های آن با سرعت بالاتری پاکسازی شده و دوچرخه‌سواری در روزهای پر برف زمستان نیز فراهم باشد.

گردآوری و تهیه: فائزه خسروی

کانون دوچرخه‌سواری طبیعت

منبع:

https://copenhagenizeindex.eu/

دریافت مشاوره تخصصی رایگان