شناخت ترکیب و تشکیل ماگما، عناصر تشکیل دهنده و دمای تشکیل آن

تقریباً 99% اغلب سنگ‌های آذرین تنها از 8 عنصر اکسیژن، سیلیسیم، آلومینیوم، آهن، کلسیم، پتاسیم، سدیم و منیزیم تشکیل شده‌اند. بیشتر این عناصر در ساختمان بلورین کانی‌ های سیلیکاتی تشکیل دهندة سنگ‌ها وجود دارند و کانی‌های مختلفی را تشکیل می‌دهند. شش گروه کانی موجود در سنگ های آذرین (فلدسپات‌ها، اولیوین، پیروکسن، آمفیبول، کوارتز و میکا) بیش از 96% حجم بیشتر سنگ‌های آذرین را تشکیل می‌دهند. از این رو در بررسی سنگ‌های آذرین، این کانی‌ها نقش مهمی دارند.
تبلور کانی‌های مختلف از ماگما، از دمای 1,200 تا 600 درجه سانتیگراد انجام می‌شود. کانی‌هایی با نقطه انجماد بالا در ابتدا متبلور می‌شوند و به علت آزادی محیط، می‌توانند بلورهای شکل‌دار درست کنند. کانی‌هایی که در دماهای پایین‌تر متبلور می‌شوند، مجبورند در فضاهای خالی بین بلورهایی که قبلاً تشکیل شده‌اند، رشد کنند. به این دلیل اغلب، شکل‌های نامنظمی را درست می‌کنند.
مطالعات آزمایشگاهی انجام شده روی ماگمای مصنوعی و همچنین بررسی‌های سنگ شناسی نشان داده است که برای تبلور کانی‌های مختلف از ماگما، یک ترتیب مشخص وجود دارد. این سری تبلور در تصویر زیر نشان داده شده که اساس مطالعه سنگ‌های آذرین است.

با توجه به ترتیب تبلور، دیده می‌شود که در یک ماگمای قلیایی (ماگمایی که میزان سیلیس آن پایین باشد) اولیوین از اولین کانی‌هایی است که تشکیل می‌شود و پس از آن کانی‌های پیروکسن و آمفیبول تشکیل می‌شود. چنین ماگمایی سنگ‌های خانواده گابرو و بازالت را ایجاد می‌کند و در دمایی بین 1,200 تا 900 درجه سانتی‌گراد تشکیل می‌شود. در ماگماهایی که غنی از سیلیسیم و آلومینیوم هستند، ابتدا بیوتیت و فلدسپات و به دنبال آن‌ها کوارتز و موسکویت تشکیل می‌شود. سنگ‌های خانواده گرانیت از چنین ماگمایی در دماهای کمتر از 900درجه سانتی‌گراد ایجاد می‌شوند.

دریافت مشاوره تخصصی رایگان