گونه خفاش برفکی Particoloured Bat
نام فارسی: خفاش برفکی
نام علمی: Vespertilio murinus
نام انگلیسی: Particoloured Bat
ویژگی‌های ظاهری گونه خفاش برفکی
طول سر و بدن 54 تا 66 میلی‌متر، طول ساعد 41 تا 50 میلی‌متر، طول دم 37 تا 47 میلی‌متر و وزن 12 تا 20 گرم است. خفاشی با جثه متوسط و گوش‌های کوتاه و پهن که به زحمت به نوک پوزه می‌رسند. لبه عقبی گوش تا زیر خط دهان می‌رسد. گوشک کوتاه و گرد است. مهمیز تا بیش از نیمی از پرده دمی امتداد می‌یابد و یک لوب پس مهمیزی وجود دارد. دم اندکی (2 تا 5 میلی‌متر) از لبه آزاد پرده بیرون می‌زند. رنگ صورت و گوش‌ها قهوه‌ای تیره است. بال‌ها باریک و نوک‌تیز و رنگ پرده‌ها خاکستری است. موهای پشت بدن بلند و انبوه و به وضوح 2 رنگ است. بن موها قهوه‌ای تیره و نوک آنها سفید نقره‌ای است. همین ظاهر برفکی این خفاش را متمایز می‌سازد. سطح شکمی روشن‌تر و به رنگ خاکستری یا حنایی است. 2 جفت پستان دارد که 4 تا 5 میلی‌متر از هم فاصله دارند.
ویژگی‌های زیستی گونه خفاش برفکی
گونه خفاش برفکی دیر از خوابگاه خارج می‌شود. طعمه‌هایش را در پروازی سریع و مستقیم در ارتفاع 10 تا 40 متری می‌گیرد. در موقع پرواز بسیار پرسر و صدا هستند. در طول شب برای استراحت از شاخه‌های درخت آویزان می‌شود. در بیشتر گستره پراکندگی‌اش گونه‌ای ساکن است و تنهایی یا گروهی تمام زمستان را می‌خوابد. اما دست‌کم در بخش‌هایی مهاجرت‌های طولانی دارد که تا 1,787 کیلومتر هم رکورد شده است. برای خواب زمستانی مناطق کوهستانی را ترجیح می‌دهند، معمولاً در فصل تابستان تعداد فراوانی ماده نیز مشاهده می‌شود.
تغذیه خفاش برفکی: عمدتا از قاب‌بالان، ناجوربالان و دوبالان ریزی که ازدحام می‌کنند (پشه‌کوره و مورچه‌ها) و همچنین شته‌ها تغذیه می‌کند. موبالان، سوسک‌ها و بیدها را نیز صید می‌کند.
تولید مثل خفاش برفکی: کلنی‌های زایمان از 20 تا 60 ماده تشکیل می‌شود. نرها معمولا تنها می‌خوابند اما ممکن است کلنی‌های تک‌جنسی تشکیل دهند که تا 200 خفاش نر در آنها حضور دارد. معمولا از اوایل اردیبهشت تا اواخر خرداد دوقلو و در موارد استثنایی 3 نوزاد به دنیا می‌آورد که هنگام پرواز به سینه مادر می‌چسبند.
دریافت مشاوره تخصصی رایگان
زیستگاه، پراکندگی و فراوانی گونه خفاش برفکی در ایران
گونه خفاش برفکی معمولا بر فراز آبگیرها و مناطق باز و به ندرت جنگل‌ها شکار می‌کند. در زیستگاه‌های گوناگونی نظیر مناطق مسکونی، زمین‌های کشاورزی، علف‌زارها، جنگل‌های کناررودخانه‌ای، کوهستان‌ها، دشت‌ها و مناطق نیمه‌بیابانی و اغلب نزدیک آب یا تالاب‌ها یافت می‌شود. خوابگاه تابستانی آن معمولا در خانه‌ها و ساختمان‌های دیگر و به ندرت در سوراخ درختان و شکاف سنگ‌ها تشکیل می‌شود. زمستان‌ها در شکاف میان سنگ‌ها و درز ساختمان‌های بلند و گاهی در زیرزمین‌ها می‌خوابد. از سطح دریا تا ارتفاع 3,400 متری گزارش شده است. گونه‌ای شمالی است و ایران جنوبی‌ترین حد گستره پراکندگی آن است. در ایران بسیار کمیاب است و تاکنون تنها 7 بار و از استان‌های خراسان شمالی، گلستان، قزوین، لرستان، چهارمحال و بختیاری و قم گزارش شده است.
پراکنش جهانی گونه خفاش برفکی
پراکندگی خفاش برفکی در دنیا در مناطقی از اروپا و آسیاست.
وضعیت حفاظتی گونه خفاش برفکی
گونه خفاش برفکی به علت جمعیت زیاد و پراکندگی وسیع، در فهرست سرخ IUCN در طبقه کمترین نگرانی (LC) قرار دارد. کاهشی در جمعیت آن مشاهده نشده و هیچ خطر مهمی آن را تهدید نمی‌کند. در بعضی مناطق خوابگاه آن زیر سقف خانه‌ها تخریب می‌شود. در بیشتر کشورهای واقع در گستره پراکندگی‌اش بر اساس قوانین ملی و بین‌المللی حفاظت می‌شود.
طبقه بندی گونه خفاش برفکی
سایر اعضای خانواده خفاش‌ها را بشناسیم
زیر راسته خفاش‌های کوچک
- گونه خفاش مایوتیس بکشتاین
- گونه خفاش مایوتیس شائوب
- گونه خفاش مایوتیس گوش موشی کوچک
- گونه خفاش مایوتیس انگشت دراز
- گونه خفاش مایوتیس سبیل‌دار
- گونه خفاش مایوتیس ناتر
- گونه خفاش مایوتیس گوش بریده (خفاش حنایی)
- گونه خفاش مایوتیس هیرکانی
- گونه خفاش پی پیسترل کوچک (کوتوله)
- گونه خفاش پی پیسترل (خفاش لب کوتاه)
- گونه خفاش پی پیسترل کول (خفاش بال سفید)
- گونه خفاش پی پیسترل ساوی (خفاش دو رنگ)
- گونه خفاش پی پیسترل عربی
- گونه خفاش جنگلی معمولی (خفاش نکتیول)
- گونه خفاش جنگلی بزرگ
- گونه خفاش جنگلی کوچک
- گونه خفاش سروتین شمالی
- گونه خفاش سروتین بوبرینسکی (خفاش قره‌قوم)
- گونه خفاش سروتین هندی
- گونه خفاش سروتین
- گونه خفاش سروتین بتا (خفاش زرد)
- گونه خفاش سروتین آگنف
- گونه خفاش سروتین آناتولی
- گونه خفاش سروتین سندی
- گونه خفاش برفکی
- گونه خفاش گوش پهن آسیایی
- گونه خفاش گوش بلند کوهستانی
- گونه خفاش گوش بلند آسیای میانه
- گونه خفاش گوش بلند قهوه‌ای
- گونه خفاش گوش پهن اروپایی
- گونه خفاش بیابانی
- گونه خفاش بیابانی آسیای میانه
External Features: HB 54-66 mm, FA 41-50 mm, T 37-47 mm and W 12-20 gr. A medium-sized bat with short broad ears that barely reach the snout. The posterior margin of the ear extends below the line of the mouth. Tragus is short and rounded. Calcar extends to more than half the tail membrane and there is a postcalcarial lobe. Tail extending slightly (2-5 mm) beyond the membrane. Face and ears are dark brown. The wings are narrow and pointed, the flight membranes grey. Dorsal fur long and dense and clearly bicoloured; hairs dark brown at the base with silver-white tips, giving the bat a distinctive frosted appearance. Ventral fur lighter, grey or fawn. There are two pairs of nipples, 4-5 mm apart.
Biological Features: Appears late in the evening. Preys are captured in a very rapid and direct flight at a height of 10-40 m. Rest during the night hanging from trees. Feeds mainly on Coleoptera, Heteroptera, and small swarming Diptera (midges and ants) and aphids. May also take caddis flies (Trichoptera), beetles and moths. Forms maternity colonies of 20-60 females. Males normally roost singly, but may form all-male colonies of up to 200 individuals. Most often twins, exceptionally three young are born, from the end of April to the middle of June. The young are stuck onto the chest of the mother during flight. Sedentary in a large part of its range, and hibernates throughout the winter singly or in groups. It is a long-distance migrant (maximum recorded distance is 1787 km), however, at least in part of its distribution range.
Habitat, Distribution and Abundance: Hunting ground usually above waterbodies and open land, rarely over forest. Found in a wide range of landscapes including urban settlements, agricultural areas, meadows, riparian forests, mountains, steppes and semi-deserts, often near water or wetlands. Summer roosts in crevices in houses or other buildings, hollow trees, or rock crevices. Winter roost sites include rock fissures, crevices in tall buildings, rarely underground or cellars. Occurs from sea level up to 3,400 m., a.s.l. A northern bat species, with Iran at the southernmost of its global range. A very rare species in Iran, recorded only in seven occasions from North Khorasan, Golestan, Qazvin, Lorestan, Chaharmahal Bakhtiari and Qom provinces.
Conservation Status: Listed as ”Least Concern” (LC) in IUCN Red List of threatened species, because it has a large population size and a wide distribution. No declines in population size have been detected, and there are no known widespread major threats. Affected by loss of, or disturbance to roosts in buildings. It is protected by most countries in it’s distribution range, based on national and international laws.