گونه خفاش مایوتیس ژفروا Geoffroy's Myotis
نام فارسی: خفاش حنایی (خفاش مایوتیس ژفروا یا خفاش گوش بریده)
نام علمی: Myotis emarginatus
نام انگلیسی: Geoffroy's Myotis
ویژگی‌های ظاهری گونه خفاش حنایی
طول سر و بدن 41 تا 56 میلی‌متر، طول ساعد 36 تا 44 میلی‌متر، طول دم 38 تا 52 میلی‌متر و وزن 7 تا 15 گرم است. خفاشی با جثه متوسط و گوش‌هایی متوسط (17 تا 20 میلی‌متر) که تقریبا در ارتفاع دوسوم دارای یک بریدگی هستند. گوشک نوک‌تیز و بلندی آن از نصف بلندی گوش بیشتر است. موها متراکم و انبوه و در سطح پشتی 3 رنگ است، بن موها خاکستری، در وسط نخودی و نوک آنها قهوه‌ای نارنجی. موهای سطح شکمی خاکستری زرد است. رنگ صورت، گوش‌ها و پرده‌ها قهوه‌ای مایل به قرمز است. مهمیز تقریبا تا نصف طول پرده میان‌رانی می‌رسد و در حاشیه آن موهای کوتاه و نرمی روییده است. جثه نمونه‌های جنوب شرقی ایران کمی بزرگ‌تر و رنگ‌شان روشن‌تر است.
ویژگی‌های زیستی گونه خفاش حنایی
گونه خفاش مایوتیس گوش بریده اواخر غروب در ارتفاع متوسط شروع به پرواز می‌کند، پرواز تندی دارد. معمولاً به دیواره غارها می‌چسبد یا از سقف آویزان می‌شود و کمتر به داخل شکاف‌ها می‌رود. نزدیک پوشش‌های گیاهی و همچنین درون تاج پوشش درختان شکار می‌کند. طعمه‌هایش را عمدتا از روی شاخ و برگ برمی‌دارد. مهاجرت نمی‌کند و بیشترین جابه‌جایی ثبت شده برای آن 105 کیلومتر است. فاصله میان خوابگاه‌های تابستانی و زمستانی آن معمولا کمتر از 40 کیلومتر است و در مناطق سردسیر خواب زمستانی دارد.
تغذیه خفاش حنایی: رژیم غذایی آن تخصصی است و بیشتر از عنکبوتیان، دوبالان (تقریبا فقط Muscoidea) و کرم حشره (پولک‌بالان) و پس از آنها از بال‌توری‌ها و بیدها تغذیه می‌کند.
تولید مثل خفاش حنایی: در خوابگاه تابستانی عموما با خفاش‌های نعل اسبی شریک می‌شود. زایشگاه‌های آن از اردیبهشت تا شهریور با 10 تا 200 خفاش ماده تشکیل می‌شود. در این هنگام ممکن است به شکل خوشه‌های بزرگی درآیند که از سقف آویزان می‌شود. نرها عموما تک‌زی هستند.
بیشترین عمر ثابت شده خفاش حنایی در طبیعت 18 سال است. (اما تا 22.7 سال نیز گزارش شده است)
دریافت مشاوره تخصصی رایگان
زیستگاه، پراکندگی و فراوانی گونه خفاش حنایی در ایران
گونه خفاش مایوتیس گوش بریده بر فراز بوته‌زارها و علف‌زارها خوراک‌جویی می‌کند. در اصل گونه‌ای غارزی است که اخیرا به زندگی در زیرشیروانی ساختمان‌ها به عنوان خوابگاه تابستانی سازش یافته است. برای زمستان‌خوابی به مکان‌های زیرزمینی نظیر غارها، تونل‌ها و زیرزمین‌ها می‌رود. مناطق گرم با پارک‌ها، غارها و منابع آبی را ترجیح می‌دهد. تا ارتفاع 1800 متر از سطح دریا گزارش شده است. زایشگاه‌های آن معمولا به ارتفاع 200 تا 500 متر محدود می‌شود. در ایران در زیستگاه‌های گوناگونی یافت می‌شود اما چندان فراوان نیست و تراکم آن همواره پایین است. تاکنون از استان‌های اردبیل، خراسان رضوی، گلستان، مازندران، قزوین، مرکزی، کرمانشاه، فارس، هرمزگان، بوشهر و سیستان و بلوچستان گزارش شده است.
پراکنش جهانی گونه خفاش حنایی
پراکندگی خفاش مایوتیس گوش بریده در دنیا در اروپا، آفریقای شمالی و غرب آسیاست.
وضعیت حفاظتی گونه خفاش حنایی
جمعیت گونه خفاش مایوتیس گوش بریده در دهه‌های گذشته دچار افت شدیدی شد اما اکنون احیا شده و روند آن پایدار است. گستره پراکندگی این گونه وسیع است و گرچه رژیم غذایی آن بسیار تخصصی است به زیستگاه خاصی محدود نمی‌شود. از این رو در فهرست سرخ IUCN در طبقه کمترین نگرانی (LC) قرار دارد. فعالیت‌های کشاورزی و تخریب و مزاحمت در خوابگاه روی جمعیت این گونه تاثیر دارد. در بیشتر کشورهای واقع در گستره پراکندگی‌اش بر اساس قوانین ملی و بین‌المللی حمایت می‌شود.
طبقه بندی گونه خفاش حنایی
سایر اعضای خانواده خفاش‌ها را بشناسیم
زیر راسته خفاش‌های کوچک
- گونه خفاش مایوتیس بکشتاین
- گونه خفاش مایوتیس شائوب
- گونه خفاش مایوتیس گوش موشی کوچک
- گونه خفاش مایوتیس انگشت دراز
- گونه خفاش مایوتیس سبیل‌دار
- گونه خفاش مایوتیس ناتر
- گونه خفاش مایوتیس گوش بریده (خفاش حنایی)
- گونه خفاش مایوتیس هیرکانی
- گونه خفاش پی پیسترل کوچک (کوتوله)
- گونه خفاش پی پیسترل (خفاش لب کوتاه)
- گونه خفاش پی پیسترل کول (خفاش بال سفید)
- گونه خفاش پی پیسترل ساوی (خفاش دو رنگ)
- گونه خفاش پی پیسترل عربی
- گونه خفاش جنگلی معمولی (خفاش نکتیول)
- گونه خفاش جنگلی بزرگ
- گونه خفاش جنگلی کوچک
- گونه خفاش سروتین شمالی
- گونه خفاش سروتین بوبرینسکی (خفاش قره‌قوم)
- گونه خفاش سروتین هندی
- گونه خفاش سروتین
- گونه خفاش سروتین بتا (خفاش زرد)
- گونه خفاش سروتین آگنف
- گونه خفاش سروتین آناتولی
- گونه خفاش سروتین سندی
- گونه خفاش برفکی
- گونه خفاش گوش پهن آسیایی
- گونه خفاش گوش بلند کوهستانی
- گونه خفاش گوش بلند آسیای میانه
- گونه خفاش گوش بلند قهوه‌ای
- گونه خفاش گوش پهن اروپایی
- گونه خفاش بیابانی
- گونه خفاش بیابانی آسیای میانه
External Features: HB 41-56 mm, FA 36-44 mm, T 38-52 mm and W 7-15 gr. It is a medium-sized bat with medium-length ears (17-20 mm) that has a distinct notch at about two-thirds height. Tragus pointed and more than half the length of the ear. Fur dense and wooly; the dorsal hairs are tricoloured, with a grey base, buff centre section and orange-brown tips. Ventral fur yellow-grey. Face, ears and membranes, reddish-brown. Calcar, about half length of interfemoral membrane, is fringed with short and soft hairs. Individuals from south-east Iran slightly larger and lighter in colour.
Biological Features: Hunts close to vegetation, also within the canopy. A predominantly foliage gleaner, collects preys from leaves. A food specialist, consumes largely Arachnida (spiders and harvestmen), Caterpillars and Diptera (almost all Muscoidea), followed by lacewings and moths. Generally roosts in summer with Rhinolophus species. Forms maternity colonies of 10-200 females from May to September. May form large clusters hanging from the roof. Males are generally solitary. The maximum age proven so far is 18 years (but up to 22.7 years is reported). A sedentary species with movements of up to 105 km recorded. The distance between summer and winter roosts usually less than 40 km.
Habitat, Distribution and Abundance: Forages over scrub and grassland. Originally a cave-dwelling bat that has recently adapted also to the attics of the buildings for summer roost. Winters in underground sites like caves, tunnels and cellars. Prefers warm regions with parks, gardens and water reservoirs. Occurs from sea level to 1,800 m., a.s.l. Maternity colonies mainly confined to elevations between 200 – 500 m. In Iran, occurs in a variety of habitats, but is not common and always in low numbers. Recorded from Ardabil, Khorasan Razavi, Golestan, Mazandaran, Qazvin, Markazi, Kermanshah, Fars, Hormozgan, Bushehr and Seistan-Baluchestan provinces.
Conservation Status: Its population is stable now, recovering from a sharp decline over the past decades. The range is still large and the species is not restricted to specialized habitat, although it has a very specialized diet. Consequently assessed as “Least Concern” (LC) in IUCN Red List of threatened species. Agricultural activities and loss of roost sites or disturbance can affect populations of this species. It is protected by most countries in its distribution range, based on national and international laws.