گونه خفاش مایوتیس شائوب Schaub's Myotis
نام فارسی: خفاش مایوتیس شائوب (خفاش ارس)
نام علمی: Myotis schaubi
نام انگلیسی: Schaub's Myotis
ویژگی‌های ظاهری گونه خفاش مایوتیس شائوب
طول سر و بدن 45 تا 53 میلی‌متر، طول ساعد 41 تا 44 میلی‌متر، طول دم 37 تا 49 میلی‌متر و وزن 7 تا 9 گرم است. میوتیسی با جثه متوسط که از نظر ریختی شبیه nattereri Myotis اما اندکی بزرگ‌تر از آن است. گوش‌هایش نسبتا بلند است (19 تا 21 میلی‌متر) و وقتی روی پوزه تا می‌شود تا نوک بینی می‌رسد. گوشک نیزه‌ای و بلندتر از نصف طول گوش است. صورت، گوش‌ها و پرده‌ها قهوه‌ای مایل به صورتی هستند. مهمیز دارای انحنای S شکل است و تقریبا تا وسط پرده میان‌رانی امتداد می‌یابد که حاشیه آن پوشیده از موهای زبر کوتاهی به طول کمتر از 0.5 میلی‌متر است. موهای بدن بلند و ضخیم و در سطح پشتی خاکستری روشن تا قهوه‌ای مایل به قرمز و در سطح شکمی سفید مایل به زرد است. مرز آشکاری در ناحیه گردن دیده می‌شود. در ابتدا بر اساس سنگواره‌ای متعلق به اواخر دوره پلیوسن از مجارستان توصیف شد. اما بعدا نشان داده شد با یکی از زیرگونه‌های کنونی به نام خفاش ارس (araxenus) که قبلا جزیی از M.nattereri به شمار می‌آمد، هم‌گونه است. به این ترتیب این تاکسون تک‌سنخی دارای 1 زیرگونه همنام منقرض شده (M.s.schaubi) و 1 زیرگونه منقرض نشده (M.s.araxenus) است.
ویژگی‌های زیستی گونه خفاش مایوتیس شائوب
گونه خفاش ارس خفاشی با جثه متوسط است که طعمه‌هایش را از روی شاخ و برگ برمی‌دارد. بررسی چند نمونه سرگین و محتویات دستگاه گوارش در ایران نشان داد که عمدتا از عنکبوت و در مرحله بعد از دوبالان تغذیه می‌کند. در گروه‌های کوچک (2 تا 6 فرد) و از یک جنسیت می‌خوابد. تاکنون همراه با گونه‌های دیگر گزارش نشده است. احتمالا در اواخر خرداد 1 نوزاد به دنیا می‌آورد. به علت کمیاب بودن این گونه درباره زیست‌شناسی و بوم‌شناسی آن اطلاعات چندانی در دست نیست.
دریافت مشاوره تخصصی رایگان
زیستگاه، پراکندگی و فراوانی گونه خفاش مایوتیس شائوب در ایران
گونه خفاش ارس در چشم‌اندازهای کوهستانی خشک و نیمه‌خشک حوضه رود ارس یافت می‌شود. احتمالا در جنگل‌ها و بوته‌زارها خوراک‌جویی می‌کند. تابستان‌ها در ویرانه‌ها (هرگز در ساختمان‌های مسکونی دیده نمی‌شود) یا ساختمان‌های بلند، زیرزمین‌ها و سرداب‌ها، شکاف صخره‌ها یا زیر پوست درختان می‌خوابد. برای زمستان‌خوابی به زیستگاه‌های زیرزمینی (غارها) می‌رود. گونه خفاش شائوب، از خفاش‌های کمیاب ایران است و تقریبا هیچ اطلاعاتی درباره فراوانی و پویایی جمعیت آن وجود ندارد. تنها از چند نقطه در ایران و ارمنستان گزارش شده و هرگز بیشتر از 12 فرد از آن در یک جا دیده نشده است. تمام رکوردهای قبلی M.nattereri از ایران باید به گونه M.schaubi منسوب شود. تاکنون تنها از استان‌های اردبیل، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و چهارمحال و بختیاری گزارش شده است. احتمال حضور آن در تمام شمال غربی ایران وجود دارد.
وضعیت حفاظتی گونه خفاش مایوتیس شائوب
گونه خفاش ارس به علت کمبود اطلاعات درباره گستره پراکندگی، وضعیت، نیازهای بوم‌شناختی و عوامل تهدید، در فهرست سرخ IUCN در طبقه کمبود اطلاعات (DD) قرار دارد (در فهرست سال 2,000 در طبقه در خطر انقراض (EN) قرار گرفته بود). احتمالا ساخت و ساز و تخریب ساختمان‌هایی که در آنها می‌خوابد و همچنین تخریب خوابگاه‌هایش در غارها آن را تهدید می‌کند. تغییر پوشش گیاهی و منابع آبی نیز می‌تواند بر آن تاثیر داشته باشد. در حال حاضر هیچ محافظت قانونی یا برنامه مدیریت حفاظتی برای این گونه وجود ندارد.
طبقه بندی گونه خفاش مایوتیس شائوب
سایر اعضای خانواده خفاش‌ها را بشناسیم
زیر راسته خفاش‌های کوچک
- گونه خفاش مایوتیس بکشتاین
- گونه خفاش مایوتیس شائوب
- گونه خفاش مایوتیس گوش موشی کوچک
- گونه خفاش مایوتیس انگشت دراز
- گونه خفاش مایوتیس سبیل‌دار
- گونه خفاش مایوتیس ناتر
- گونه خفاش مایوتیس گوش بریده (خفاش حنایی)
- گونه خفاش مایوتیس هیرکانی
- گونه خفاش پی پیسترل کوچک (کوتوله)
- گونه خفاش پی پیسترل (خفاش لب کوتاه)
- گونه خفاش پی پیسترل کول (خفاش بال سفید)
- گونه خفاش پی پیسترل ساوی (خفاش دو رنگ)
- گونه خفاش پی پیسترل عربی
- گونه خفاش جنگلی معمولی (خفاش نکتیول)
- گونه خفاش جنگلی بزرگ
- گونه خفاش جنگلی کوچک
- گونه خفاش سروتین شمالی
- گونه خفاش سروتین بوبرینسکی (خفاش قره‌قوم)
- گونه خفاش سروتین هندی
- گونه خفاش سروتین
- گونه خفاش سروتین بتا (خفاش زرد)
- گونه خفاش سروتین آگنف
- گونه خفاش سروتین آناتولی
- گونه خفاش سروتین سندی
- گونه خفاش برفکی
- گونه خفاش گوش پهن آسیایی
- گونه خفاش گوش بلند کوهستانی
- گونه خفاش گوش بلند آسیای میانه
- گونه خفاش گوش بلند قهوه‌ای
- گونه خفاش گوش پهن اروپایی
- گونه خفاش بیابانی
- گونه خفاش بیابانی آسیای میانه
External Features: HB 45-53 mm, FA 41-44 mm, T 37-49 mm and W 7-9 gr. Medium-sized Myotis, morphologically similar to but slightly larger than Myotis nattereri. Moderately long ears (19-21 mm) reaching the nose when folded forwards. Tragus lanceolate and longer than half the length of the ear. Face, ears and membranes pinkish- brown. Calcar with S-shaped bend, extending to half the length of the interfemoral membrane, which is fringed with short (less than 0.5 mm) coarse hairs. Fur long and thick, light-grey to reddish-brown on the back, yellowish white underneath. Distinct demarcation along the neck. Originally described from fossil material from late Pliocene in Hungary. But later considered conspecific with an extant subspecies, araxenus (Arax Myotis) formerly included in M. nattereri. Thus, this monotypic taxon contains an extinct nominate and an extant subspecies.
Biological Features: A medium-sized foliage gleaning bat. Analysis of some fecal pellets and digestive tract contents in Iran showed it predominantly feeds on spiders and dipterans. Roost in small groups (2-6 individuals) of the same sex. Mixing with other species have not been reported to date. Probably, one young is born in the second half of June. Very scarce species, which makes it difficult to study its ecology and biology.
Habitat, Distribution and Abundance: Inhabits arid and semi-arid mountain landscapes of Arax basin. Probably forages in forest and shrubland. Summer roost in ruined buildings (never occurs in occupied houses) or in mosques, in basements, grottos, under tree rind, or in rock crevices. Hibernates underground (in caves). A very rare species with nearly no specific information about its abundance and population dynamics. Few record sites are knwon from Iran and Armenia, and never more than 12 individuals have been seen so far. All previous Iranian records of M.nattereri should be ascribed to M.schaubi (see above). Recorded from Ardabil, East Azarbaijan, West Azarbaijan and Chaharmahal Bakhtiari provinces. It may well occur throughout northwest Iran.
Conservation Status: Listed as “Data Deficient” (DD) in IUCN Red List of threatened species, as there is not enough information on its extent of occurrence, status, ecological requirements and threats (It was listed as “Endangered” (EN) in 2000 version of Red List assessment.) Possibly threatened by damage to roost sites in caves and buildings. Changes in vegetation and water reservoirs could have an impact too. There are no legal protection or conservation management plan for this species at present.