معرفی گونه رودک عسل خوار Mellivora capensis
نام فارسی: رودک عسل خوار
نام علمی: Mellivora capensis
نام انگلیسی: Honey Badger,Ratel
دریافت مشاوره تخصصی رایگان
ویژگی‌های ظاهری گونه رودک عسل‌خوار
طول سر و بدن 55 تا 80 سانتی‌متر، طول دم 16 تا 23 سانتی‌متر، ارتفاع بدن 23 تا 28 سانتی‌متر و وزن 5.5 تا 14 کيلوگرم است. نرها بزرگتر از ماده‌ها هستند. بارزترین ویژگی ظاهری رودک عسل‌خوار اين است كه برخلاف ساير جانوران روی بدن‌شان روشن‌تر از زير بدن است، به‌طوری‌که رنگ بدن سياه بوده و نوار سفيد رنگی از بالای چشم‌ها تا انتهای دم امتداد دارد. رنگ نوار پشت بدن با افزايش سن به تيرگی می‌گرايد. موها زبر و روی پاهای عقب و دم بلندتر است. به خوبی قادر به کندن زمين بوده و بدن نيرومندی دارند. گوش خارجی ندارند. پنجه‌های جلو ممکن است 40 ميلی‌متر طول داشته باشند.
ویژگی‌های زیستی گونه رودک عسل‌خوار
این گونه تک‌زی است، ولی ممکن است در گروه‌های کوچکی که حداکثر 3 عضو داشته باشد، زندگی کند. بسيار پنهان‌کار بوده و شب‌ها در گستره خانگی خود به فعاليت می‌پردازد. با ناخن‌های قوی خود سوراخ‌هایی می‌کند و یا در سوراخ‌های طبیعی، شکاف سنگ‌ها و سوراخ درختان لانه می‌سازد. برای یافتن عسل از درختان بالا می‌رود. بعضی از خصوصیاتش شبیه خرس است (راه رفتن، جست و خیز، معلق زدن). به علت ایجاد بوهای بسیار تند و تهوع‌آور از غده‌های زیر دم، داشتن دندان‌های تیز و آرواره‌های قوی، پوست کلفت و چرم مانند و حالت تهاجمی به او لقب جنگجوی بدون رقیب داده‌اند. رودک قادر است در پوست خود که بسیار شل است بچرخد و با این عمل می‌تواند حتی حیوانی را که پشت گردنش را گرفته است گاز بگیرد. چنانچه حیوان نابالغ را در اسارت نگهداری کنند بسیار دست‌آموز می‌شود و به حیوانی کاملاً مطیع، مهربان و فعال تبدیل می‌شود.
تغذیه رودک عسل خوار: رودک عسل‌خوار به‌خاطر علاقه زيادش به عسل به اين نام خوانده می‌شود. در آفريقا رودک‌های عسل‌خوار با پرنده‌ای به نام پرنده عسل‌ياب (Honey guide bird) همزيستي دارند. اين پرنده با يافتن كندوی عسل، از آنجا كه به‌تنهایی قادر به استفاده از عسل نيست، شروع به خواندن آواز می‌كند. رودک عسل‌خوار به این آواز جذب شده و كندو را يافته و پس از دور كردن زنبورها هر دو مشغول خوردن عسل می‌شوند. همه چيزخوار است و غالبا از خزندگان، جوندگان، پرندگان و حشرات تغذيه می‌کند. حتی ممکن است از لاشه جانوران نيز تغذيه كند. گاهی اوقات نيز از ميوه، ريشه و دانه گياهان تغذيه می‌کند.
تولید مثل رودک عسل خوار: رودک عسل‌خوار در ایران احتمالاً در اوایل پاییز جفت‌گیری می‌کنند. مدت آبستنی 6 تا 7 ماه است. ممکن است لانه‌گزینی تاخیری داشته باشند و پس از 6 تا 8 هفته 1 و به‌ندرت 2 توله به دنيا می‌آورند.
طول عمر رودک عسل خوار: 5 تا 8 سال در طبيعت و تا 18 سال در اسارت زندگی می‌کنند.
زیستگاه، پراکندگی و فراوانی گونه رودک عسل خوار در ایران
در انواع مناطق معتدله جنگلی و علف‌زار زيست می‌نمايد و از مناطق به شدت خشک، گرم يا متراکم اجتناب می‌کند. در جنوب غربی ايران تا استان يزد و همچنين بخش‌هايی از استان گلستان گزارش شده است.
پراکنش جهانی گونه رودک عسل خوار
پراکندگی رودک عسل خوار در دنیا از فلسطین و شبه جزیره عربستان تا ترکمنستان، شرق هند و قاره آفریقا است.
وضعیت حفاظتی گونه رودک عسل خوار
در طبقه کمترین نگرانی (LC) فهرست سرخ IUCN و پيوستIII کنوانسيون CITES قرار دارد. اطلاعات چندانی از اين گونه در دست نيست و از اين رو بررسی محدوده پراکندگی و وضعيت جمعيت آن در زیستگاه‌های مختلف از اهميت ويژه‌ای برخوردار است.
طبقه بندی گونه رودک عسل خوار
سایر اعضای این خانواده را بشناسیم
- گونه راسو
- گونه زرده‌بر
- گونه سمور سنگی
- گونه سمور جنگلی
- گونه رودک (گورکن)
- گونه رودک عسل‌خوار
- گونه شنگ
- گونه شنگ هندی
External Features: HB 55-80 cm, T 16-23 cm, SH 23-28 cm, and W 5.5-14 kg. Males are larger than females. The most distinguishing characteristic of the species is that contrary to other animals, the upper side of the body is lighter than lower. The body is black except for a large white band that covers the upper body, beginning at the top of the heads and extending to the base of the tails. The color of the upper band becomes darker with age. The hair is coarse and longer on hind legs and tail. Honey badgers are well adapted to their digging life style and have a powerful, stocky build, with no external ears. Fore claws may reach 40 mm in length.
Biological Features: Although mostly solitary, the honey badger may live in small groups of up to 3 individuals. It is a very secretive animal that actively moves throughout its home range at night. As suggested by their common and scientific names, honey badgers have always been associated with bees. These animals in Africa are symbiotic with honey-guide birds (Prodotiscus spp.) that, unable to obtain honey by itself guides the badger to the bee nest by singing. The badger is attracted to the song, locates the hive and breaks the hive open with its paws and disperses the bees allowing both badger and bird to feed on honey. The honey badger is omnivorous, feeding on reptiles, rodents, birds, and insects as well as, occasionally, on carrion, fruits, roots, and plant seeds. There may be delayed implantation and after a gestation period of 6-8 weeks 1, and rarely 2, cubs are born. They live 5 to 8 years in the wild and about 18 years in captivity.
Habitat, Distribution and Abundance: The honey badger inhabits a variety of temperate deciduous forests and grasslands and avoids extremely dry, warm and dense areas. It is reported from south west Iran up to Yazd province and also parts of Golestan province.
Conservation Status: The species is categorized as “Least Concern”(LC) by IUCN and listed in Appendix III of CITES. Scant information is available on this species in Iran therefore, studies on its distribution range and population status are needed.