خانواده سگ سانان FAMILY CANIDAE
تمام اعضاء خانواده سگ‌سانان شبیه سگ هستند: پوزه‌ای دراز، باریک و استوانه‌ای شکل دارند. تعداد دندان‌ها 42 عدد است. گوش‌های سیخ و مثلثی شکل، دم پرمو، دست و پایی بلند دارند و حیواناتی پنجه‌رو هستند. تعداد 5 انگشت در دست (اولین انگشت در بالا قرار دارد) و 4 انگشت در پا دارند، ناخن‌های کلفت و قوی آنها مانند گربه‌سانان جمع نمی‌شوند، به طوری‌که در رد سگ‌سانان آثار ناخن‌ها قابل مشاهده است. حس بویایی آنها بسیار قوی و شنوایی و بینایی‌شان نیز قوی است. دارای غده‌های تولید بو در سطح زیرین دم هستند. آنها قلمرو خود را به‌وسیله ادرار مشخص می‌کنند. در مقایسه با اغلب گوشتخواران دونده‌های خوبی هستند. اکثر آنها طعمه خود را از طریق تعقیب شکار می‌کنند. در بین سگ‌سانانی که به صورت اجتماعی زندگی می‌کنند، غالباً قوی‌ترین حیوان رهبری و کنترل گروه را به عهده دارد.
تولید مثل سگ‌سانان
سگ‌سانانی که به صورت گروهی زندگی می‌کنند قادرند با همکاری هم، طعمه‌های بزرگ‌تر از جثه خود را بگیرند. در زمان مقاربت به علت متورم شدن آلت تناسلی، نر و ماه تا مدتی که ممکن است از نیم ساعت نیز تجاوز نماید به هم قفل می‌شوند و به آسانی نمی‌توانند از یکدیگر جدا گردند. بعضی از گونه‌های سگ‌سانان مانند گرگ، شغال و سگ می‌توانند با هم جفت‌گیری و تولید بچه‌های دو رگه کنند. تاکنون گزارشات موثقی مبنی بر مشاهده گرگ قرمز، گرگ زرد و گرگ سیاه راه راه و حیوانی به نام سگ تور که شباهت به شغال دارد دریافت شده است. متأسفانه تاکنون هیچ گونه تحقیقی در مورد این حیوانات که امکان دارد گونه، زیرگونه و یا هیبرید جدیدی باشند انجام نگرفته است.
ارزش اقتصادی سگ‌سانان
سگ‌سانان حیوانات بسیار مفیدی هستند. آنها با تعقیب و شکار حیوانات مریض، پیر و علیل، سلامتی بقیه را تضمین و با کنترل جمعیت علف‌خواران از تخریب مراتع جلوگیری می‌کنند. از طرف دیگر، با از بین بردن حیوانات مضر نظیر جوندگان و خوردن لاشه حیوانات کمکی بزرگی به انسان می‌کنند. در مناطقی که تعداد سگ‌سانان، به خصوص روباه کاهش یافته است افزایش جمعیت جوندگان آفت کاملاً محسوس است. پوست بعضی از سگ‌سانان بسیار باارزش است، اغلب سگ‌سانان به خصوص روباه‌ها نسبت به بیماری‌های بسیار حساس‌اند. بعضی از آنها نیز خساراتی به دام‌های اهلی، پرندگان و محصولات کشاورزی وارد می‌کنند که این خسارات نسبت به منافع آنها بسیار ناچیز است.
وضعیت فعلی سگ‌سانان
نظر به اهمیت گوشتخواران، وضعیت فعلی برای هر یک از گونه‌ها جداگانه توصیف و در متن گنجانیده شده است.
از خانواده سگ‌سانان در ایران تاکنون 6 گونه شناسایی شده است:
- گونه گرگ
- گونه شغال
- گونه روباه معمولی
- گونه شاه روباه
- گونه روباه شنی
- گونه روباه ترکمنی
دریافت مشاوره تخصصی رایگان